• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

فَعّٰالٌ (لغات‌قرآن)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف





فَعّٰالٌ:(فَعّالٌ لِّما يُريدُ)
«فَعّٰالٌ» (به فتح فاء و تشدید عین) به معنای انجام دهنده به صیغه مبالغه و از اسماء حسنی است.
این آیات پنج وصف از اوصاف خداوند بزرگ پرداخته، مى‌گويد: او آمرزنده بندگان توبه‌كار، و دوست‌دار مؤمنان است. او داراى تخت قدرت، و حکومت مطلقه بر عالم هستى و صاحب مجد و عظمت است. او هر كارى را اراده كند انجام مى‌دهد. غفور و ودود كه هر دو صیغه مبالغه هستند اشاره به نهايت بخشندگى‌ و محبت او است، بخشنده و آمرزنده نسبت به گنه‌كاران توبه‌كار، و پر محبت نسبت به بندگان صالح.



به موردی از کاربرد «فَعّٰالٌ» در قرآن، اشاره می‌شود:

۱.۱ - فَعّٰالٌ (آیه ۱۶ سوره بروج)

(فَعّالٌ لِّما يُريدُ) «و آن‌چه را اراده كند انجام مى‌دهد.»

۱.۲ - فَعّٰالٌ در المیزان و مجمع‌البیان

علامه طباطبایی در تفسیر المیزان می‌فرمایند: معناى اين‌كه فرمود (فَعّالٌ لِما يُريدُ) اين است كه او هر چه بخواهد مى‌كند، و چيزى نيست كه او را از آن‌چه اراده كرده منصرف سازد، نه از داخل ذات خود، كه مثلا دچار کسالت و خستگی شود، و يا اراده‌اش مبدل به اراده‌اى ديگر شود، و يا به هر جهت ديگر از اراده‌اش صرف نظر كند، و نه از خارج، مثل اين‌كه كسى جلو او را از انفاذ اراده‌اش بگيرد، پس او مى‌تواند به كسانى كه مؤمنين را شكنجه مى‌دهند وعده آتش دوزخ بدهد، و به كسانى كه ايمان آورده و عمل صالح مى‌كنند وعده بهشت بدهد، براى اين‌كه او هم ذوالعرش است و هم مجید، و او خلف وعده نمى‌كند، چون‌ (فَعّالٌ لِما يُريدُ) است.

۱. بروج/سوره۸۵، آیه۱۶.    
۲. راغب اصفهانی، حسین، المفردات، ط دارالقلم، ص۶۴۰.    
۳. طریحی، فخرالدین، مجمع البحرین، ت الحسینی، ج۵، ص۴۴۴.    
۴. مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه، ج۲۶، ص۳۴۷.    
۵. بروج/سوره۸۵، آیه۱۶.    
۶. مکارم شیرازی، ناصر، ترجمه قرآن، ص۵۹۰.    
۷. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ترجمه محمدباقر موسوی، ج۲۰، ص۴۲۱.    
۸. طباطبایی، سید محمدحسین، المیزان فی تفسیر القرآن، ج۲۰، ص۲۵۴.    
۹. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ترجمه محمد بیستونی، ج۲۶، ص۴۲۶-۴۲۷.    
۱۰. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ج۱۰، ص۷۱۱.    



شریعتمداری، جعفر، شرح و تفسیر لغات قرآن بر اساس تفسیر نمونه، برگرفته از مقاله «فعال»، ج۳، ص ۴۸۳.    


رده‌های این صفحه : لغات سوره بروج | لغات قرآن




جعبه ابزار