فواتح قسمی
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
فواتح
قسمی،
آیات آغازگر بعضی از
سوره‌ها، محتوی
سوگند است.
سوره‌هایی که با سوگند آغاز شده‌اند،
سوره‌های
قسم یا فواتح
قسمی نام دارند.
خداوند حکیم در ۲۳
سوره و ۸۳
آیه با
دلایل مختلفی به ذات اقدس خود، قرآن یا یکی از موضوعات مادی و معنوی
جهان آفرینش سوگند یاد کرده است.
پانزده
سوره از این ۲۳
سوره با
قسم آغاز شده و بقیه نیز همراه
حروف مقطعه جمله
قسم آمده است. البته در ده
سوره دیگر
قرآن کریم هم آیات
قسم آمده است.
سوره‌های آغاز شده با
قسم عبارتند از:
۱.
صافات: (والصافات صفا)؛
۲.
ذاریات: (والذاریات ذروا)؛
۳.
طور: (والطور وکتاب مسطور)؛
۴.
نجم: (والنجم اذا هوی)؛
۵.
مرسلات: (والمرسلات عرفا)؛
۶.
نازعات: (والنازعات غرقا)؛
۷.
بروج: (والسماء ذات البروج)؛
۸.
طارق: (والسماء والطارق)؛
۹.
فجر: (والفجر ولیال عشر)؛
۱۰.
شمس: (والشمس وضحاها)؛
۱۱.
لیل: (واللیل اذا یغشی)؛
۱۲.
ضحی: (والضحی واللیل اذا سجی)؛
۱۳.
تین: (والتین والزیتون)؛
۱۴.
عادیات: (والعادیات ضبحا)؛
۱۵.
عصر: (والعصر ان الانسان لفی خسر).
سوره‌های آغاز شده با حروف مقطعه و جمله سوگند عبارتند از:
۱.
یس: (یس والقرآن الحکیم)؛
۲.
ص: (ص والقرآن ذی الذکر)؛
۳.
زخرف: (حم والکتاب المبین)؛
۴.
دخان: (حم والکتاب المبین)؛
۵.
ق: (ق والقرآن المجید)؛
۶.
قلم: (ن والقلم وما یسطرون)؛
۷.
قیامة: (
لا اقسم بیوم القیامة)؛
۸.
بلد: (
لا اقسم بهذا البلد).
دو
سوره اخیر (قیامت و
بلد) با جمله «
لااقسم» آغاز شده‌اند.
فرهنگ‌نامه علوم قرآنی، برگرفته از مقاله «فواتح قسمی».
