• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

فضح (مفردات‌نهج‌البلاغه)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف


منبع: مفردات نهج البلاغه (جلد ۲)
مقالات مرتبط: فضح (مفردات‌قرآن)، فضیحت (لغات‌قرآن).


فَضْح (به فتح فاء و سکون ضاد) از واژگان نهج البلاغه به معنای رسوا كردن و عيب كسى را آشكار كردن است. چهار مورد از این واژه و مشتقاتش در «نهج البلاغه» آمده است.


فَضْح
[۱] قرشی بنایی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، ج۲، ص۸۱۹.    
[۲] طریحی، فخرالدین، مجمع البحرین، ت الحسینی، ج۲، ص۳۹۹.    
به معنای رسوا كردن و عيب كسى را آشكار كردن است.

امیرالمومنین (علیه‌السلام) درباره اهل دنیا میفرمایند: «أَقْبَلُوا عَلَی جِیفَهٍ قَدِ افْتَضَحُوا بِأَکْلِهَا»
[۳] سید رضی، محمد، نهج البلاغة، ت الحسون، ص۲۴۶، خطبه۱۰۸.    
[۴] عبده، محمد، نهج البلاغة، ط مطبعة، ج۱، ص۲۱۱، خطبه۱۰۷.    
[۵] صالح، صبحی، نهج البلاغه، ص۱۵۹، خطبه۱۰۹.    
«رو كردند به جيفه‌ايكه با خوردن آن رسوا شدند»
[۶] شرح مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۲۳۵، خطبه۱۰۹.    
[۷] بحرانی، ابن میثم، ترجمه شرح نهج البلاغه، ج۳، ص۱۰۴.    
(شرح‌های خطبه:
[۸] بحرانی، ابن میثم، ترجمه شرح نهج البلاغه، ج۳، ص۱۰۷.    
[۹] مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیرالمومنین، ج۴، ص۵۷۴.    
[۱۰] هاشمی خویی، حبیب‌الله، منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغه، ج۷، ص۳۳۱.    
[۱۱] ابن ابی‌الحدید، عبدالحمید، شرح نهج البلاغه، ج۷، ص۲۰۷.    
)
حضرت (علیه‌السلام) در نامه به معاویه مى‌نويسد: «وَ لَعَمْرُ اللَّهِ لَقَدْ أَرَدْتَ أَنْ تَذُمَّ فَمَدَحْتَ وَ أَنْ تَفْضَحَ فَافْتَضَحْتَ»
[۱۲] سید رضی، محمد، نهج البلاغة، ت الحسون، ص۶۲۳، نامه۲۸.    
[۱۳] عبده، محمد، نهج البلاغة، ط مطبعة، ج۳، ص۴۰، نامه۲۸.    
[۱۴] صالح، صبحی، نهج البلاغه، ص۳۸۸، نامه۲۵.    
«به خدا قسم خواسته‌اى مرا ذمّ كنى ولى مدح كرده‌اى و خواسته رسوا كنى ولى خودت رسوا شده‌اى.
[۱۵] شرح مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۶۰۷، نامه۲۸.    
[۱۶] بحرانی، ابن میثم، ترجمه شرح نهج البلاغه، ج۴، ص۷۵۰.    
(شرح‌های نامه:
[۱۷] بحرانی، ابن میثم، ترجمه شرح نهج البلاغه، ج۴، ص۷۶۴.    
[۱۸] مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیرالمومنین، ج۹، ص۴۱۹.    
[۱۹] هاشمی خویی، حبیب‌الله، منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغه، ج۱۹، ص۱۷۵.    
[۲۰] ابن ابی‌الحدید، عبدالحمید، شرح نهج البلاغه، ج۱۵، ص۱۸۳.    
)

از این ماده چهار مورد در «نهج» آمده است.
[۲۱] سید رضی، محمد، نهج البلاغة، ت الحسون، ص۶۷۱، خطبه۴۲.    
[۲۲] سید رضی، محمد، نهج البلاغة، ت الحسون، ص۶۵۶، نامه۳۱.    


۱. ↑ قرشی بنایی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، ج۲، ص۸۱۹.    
۲. ↑ طریحی، فخرالدین، مجمع البحرین، ت الحسینی، ج۲، ص۳۹۹.    
۳. ↑ سید رضی، محمد، نهج البلاغة، ت الحسون، ص۲۴۶، خطبه۱۰۸.    
۴. ↑ عبده، محمد، نهج البلاغة، ط مطبعة، ج۱، ص۲۱۱، خطبه۱۰۷.    
۵. ↑ صالح، صبحی، نهج البلاغه، ص۱۵۹، خطبه۱۰۹.    
۶. ↑ شرح مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۲۳۵، خطبه۱۰۹.    
۷. ↑ بحرانی، ابن میثم، ترجمه شرح نهج البلاغه، ج۳، ص۱۰۴.    
۸. ↑ بحرانی، ابن میثم، ترجمه شرح نهج البلاغه، ج۳، ص۱۰۷.    
۹. ↑ مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیرالمومنین، ج۴، ص۵۷۴.    
۱۰. ↑ هاشمی خویی، حبیب‌الله، منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغه، ج۷، ص۳۳۱.    
۱۱. ↑ ابن ابی‌الحدید، عبدالحمید، شرح نهج البلاغه، ج۷، ص۲۰۷.    
۱۲. ↑ سید رضی، محمد، نهج البلاغة، ت الحسون، ص۶۲۳، نامه۲۸.    
۱۳. ↑ عبده، محمد، نهج البلاغة، ط مطبعة، ج۳، ص۴۰، نامه۲۸.    
۱۴. ↑ صالح، صبحی، نهج البلاغه، ص۳۸۸، نامه۲۵.    
۱۵. ↑ شرح مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۶۰۷، نامه۲۸.    
۱۶. ↑ بحرانی، ابن میثم، ترجمه شرح نهج البلاغه، ج۴، ص۷۵۰.    
۱۷. ↑ بحرانی، ابن میثم، ترجمه شرح نهج البلاغه، ج۴، ص۷۶۴.    
۱۸. ↑ مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیرالمومنین، ج۹، ص۴۱۹.    
۱۹. ↑ هاشمی خویی، حبیب‌الله، منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغه، ج۱۹، ص۱۷۵.    
۲۰. ↑ ابن ابی‌الحدید، عبدالحمید، شرح نهج البلاغه، ج۱۵، ص۱۸۳.    
۲۱. ↑ سید رضی، محمد، نهج البلاغة، ت الحسون، ص۶۷۱، خطبه۴۲.    
۲۲. ↑ سید رضی، محمد، نهج البلاغة، ت الحسون، ص۶۵۶، نامه۳۱.    


• بنایی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، برگرفته از مقاله « فضح »، ج۲، ص۸۱۹.    


رده‌های این صفحه : مفردات نهج البلاغه | واژه شناسی واژگان خطبه 108 نهج البلاغه | واژه شناسی واژگان نامه 28 نهج البلاغه
جعبه ابزار