فَشِلْتُمْ (لغات‌قرآن)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
فَشِلْتُمْ: (حَتَّى إِذَا فَشِلْتُمْ) «فَشِلْتُمْ» از مادّه «
فَشَل» به معناى سست شديد است.
(وَلَقَدْ صَدَقَكُمُ اللّهُ وَعْدَهُ إِذْ تَحُسُّونَهُم بِإِذْنِهِ حَتَّى إِذَا فَشِلْتُمْ وَتَنَازَعْتُمْ فِي الأَمْرِ وَعَصَيْتُم مِّن بَعْدِ مَا أَرَاكُم مَّا تُحِبُّونَ مِنكُم مَّن يُرِيدُ الدُّنْيَا وَمِنكُم مَّن يُرِيدُ الآخِرَةَ ثُمَّ صَرَفَكُمْ عَنْهُمْ لِيَبْتَلِيَكُمْ وَلَقَدْ عَفَا عَنكُمْ وَاللّهُ ذُو فَضْلٍ عَلَى الْمُؤْمِنِينَ) (خداوند، وعده خود را به شما، درباره
پیروزی بر دشمن در
احُد، تحقّق بخشيد؛ در آن هنگام كه دشمنان را به فرمان او، به
قتل مى‌رسانديد؛ تا اين‌كه سست شديد؛ و در كار حفظ سنگرها به
نزاع پرداختيد؛ و بعد از آن كه خداوند آنچه را دوست مى‌داشتيد از غلبه بر دشمن به شما نشان داد، نافرمانى كرديد. بعضى از شما، خواهان دنيا بودند؛ و بعضى خواهان آخرت. سپس خداوند شما را از غلبه بر آنان بازگرداند؛ و پيروزى شما به شكست انجاميد؛ تا شما را بيازمايد. و او شما را بخشيد؛ و خداوند نسبت به مؤمنان، داراى
احسان و بخشش است.)
علامه طباطبایی در
تفسیر المیزان می‌فرماید: به ناچار بايد كلمه «
فَشِلْتُمْ» را به ضعف رأى تفسير كنيم، چون تفسير آن به
ترس، با وضع آن روز تيراندازان تطبيق نمى‌كند، چرا كه ترس آنان را به اين كار وادار نكرد، بلكه
طمع به
غنیمت بود كه از جاى خود حركتشان داد، و اگر فشل را به معناى ترس بگيريم بايد بگوئيم خطاب فشلتم به همه مسلمين بوده است.
(دیدگاه
شیخ طبرسی در
مجمع البیان:
)
•
مکارم شیرازی، ناصر، لغات در تفسیر نمونه، برگرفته از مقاله «فَشِلْتُمْ»، ص۴۲۲.
