غَنیٌّ حَمیْدٌ (لغات‌قرآن)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
غَنیٌّ حَمیْدٌ: (اللَّهَ غَنِيٌّ حَميدٌ) تعبير به
«غَنیٌّ حَمیْدٌ» اشاره به اين است كه شكرگزار در برابر افراد عادى، يا چيزى به بخشنده نعمت مى‌دهد و يا اگر چيزى نمى‌دهد، با ستايش او مقامش را در انظار مردم بالا مى‌برد؛ ولى در مورد خداوند هيچ يک از اين دو، معنا ندارد، او از همگان بى نياز است
و شايسته ستايش همه ستايشگران، فرشتگان
حمد او مى‌گويند و تمام ذرات موجودات به تسبيح و حمد او مشغول هستند و اگر انسانى به زبان قال، كفران كند، كمترين اثرى ندارد، حتى ذرات وجود خودش، به زبان حال مشغول حمد و ثناى او هستند!
(وَلَقَدْ آتَيْنَا لُقْمَانَ الْحِكْمَةَ أَنِ اشْكُرْ لِلَّهِ وَمَن يَشْكُرْ فَإِنَّمَا يَشْكُرُ لِنَفْسِهِ وَمَن كَفَرَ فَإِنَّ اللَّهَ غَنِيٌّ حَمِيدٌ) (ما به
لقمان حكمت داديم و به او گفتيم: شكر خدا را به جاى آور. هر كس شكرگزارى كند، تنها به سود خويش شكر مى‌كند و آن كس كه كفران كند، زيانى به خدا نمى‌رساند، چرا‌كه
خداوند بى‌نياز و ستوده است.)
علامه طباطبایی در
تفسیر المیزان می‌فرماید: اين
آیه بى نيازى خدا را خاطرنشان مى‌سازد و مى‌فرمايد فايده شكر تنها به خود شاكر عايد مى‌شود، هم‌چنان‌كه ضرر كفران هم به خود كفران كننده عايد مى‌گردد، نه به خدا، چون خدا غنى مطلق است و احتياج به شكر كسى ندارد و چون
حمید و
محمود است، چه شكرش بگزارند و چه نگزارند، پس كفران هم به او ضرر نمى‌رساند.
(دیدگاه
شیخ طبرسی در
مجمع البیان:
)
•
مکارم شیرازی، ناصر، لغات در تفسیر نمونه، برگرفته از مقاله « غَنیٌّ حَمیْدٌ»، ص۴۰۴.
