• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

غَمْد (مفردات‌نهج‌البلاغه)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف





غَمْد (به فتح غین) از واژگان نهج البلاغه به معنای داخل کردن شمشیر در نیام و پوشاندن چیزی و اصلاح کاری است.
این واژه دارای مشتقاتی است که در نهج البلاغه به‌کار رفته است، مانند:
تَغّمُد (به فتح تاء و تشدید غین) به معنای ستر عیوب است.
حضرت علی (علیه‌السلام) درباره فضل خداوند و مجاهدان راه حق و ... از این واژه استفاده نموده است.



غَمْد (بر وزن عقل) به معنای داخل کردن شمشیر در نیام و پوشاندن چیزی و اصلاح کاری آمده است.
و تَغّمُد به معنای ستر عیوب آمده است.


برخی از مواردی که در «نهج‌البلاغه» به کار رفته است، به شرح ذیل می‌باشد:

۲.۱ - يَتَغَمَّدُكَ - خطبه ۲۲۲ (فضل خداوند)

امام (صلوات‌الله‌علیه) درباره فضل خدا نسبت به بنده فرموده است:
«یدْعوكَ إِلَى عَفْوِهِ، وَ يَتَغَمَّدُكَ بِفَضْلِهِ.»
«او با دادن نعمت به تو روى مى‌آورد، به عفو و بخشش خويش دعوتت مى‌كند.» «تغّمد» به معنای ستر عیوب است.


۲.۲ - أَغْمادَها - خطبه ۱۲۰ (مجاهدان راه حق)

درباره مجاهدان راه حق فرموده است:
«وَ سَلَبوا السُّيوفَ أَغْمادَها، وَ أَخَذوا بِأَطْرافِ الاَْرْضِ زَحْفاً زَحْفاً.»
«شمشیرها را از نیام درآوردند، و در اطراف زمین به جنگ رفتند.»


این ماده سه بار در «نهج‌البلاغه» آمده است.


۱. قرشی بنابی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، ج۲، ص۷۸۹.    
۲. طریحی نجفی، فخر‌الدین، مجمع البحرین ت-الحسینی، ج۳، ص۱۱۷.    
۳. شرتونی، سعید، أقرب الموارد فی فصح العربیة و الشوارد، ج۴، ص۶۴.    
۴. سید رضی، محمد، نهج البلاغة ت الحسون، ص۵۵۰، خطبه ۲۲۲.    
۵. عبده، محمد، نهج البلاغة - ط مطبعة الاستقامة، ج۲، ص۲۴۱، خطبه ۲۱۸.    
۶. صالح، صبحی، نهج البلاغه، ص۳۴۴، خطبه ۲۲۳.    
۷. مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۵۳۹.    
۸. بحرانی، ابن میثم، ترجمه شرح نهج البلاغه، ج۴، ص۱۴۰.    
۹. بحرانی، ابن میثم، ترجمه شرح نهج البلاغه، ج۴، ص۱۴۴.    
۱۰. مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیرالمؤمنین، ج۸، ص۳۷۸.    
۱۱. هاشمی خویی، حبیب الله، منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغة، ج۱۴، ص۲۷۷.    
۱۲. ابن ابی الحدید، عبدالحمید، شرح نهج البلاغة، ج۱۱، ص۲۳۸.    
۱۳. سید رضی، محمد، نهج البلاغة ت الحسون، ص۲۷۶، خطبه ۱۲۰.    
۱۴. عبده، محمد، نهج البلاغة - ط مطبعة الاستقامة، ج۱، ص۲۳۴، خطبه ۱۱۹.    
۱۵. صالح، صبحی، نهج البلاغه، ص۱۷۷، خطبه ۱۲۱.    
۱۶. مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۲۶۳.    
۱۷. بحرانی، ابن میثم، ترجمه شرح نهج البلاغه، ج۳، ص۲۰۸.    
۱۸. بحرانی، ابن میثم، ترجمه شرح نهج البلاغه، ج۳، ص۲۱۰.    
۱۹. مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیرالمؤمنین، ج۵، ص۲۱۸.    
۲۰. هاشمی خویی، حبیب الله، منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغة، ج۸، ص۱۳۶.    
۲۱. ابن ابی الحدید، عبدالحمید، شرح نهج البلاغة، ج۷، ص۲۹۱.    
۲۲. سید رضی، محمد، نهج البلاغة ت الحسون، ص۱۲۵، خطبه ۶۵.    



قرشی بنابی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، برگرفته از مقاله «غمد»، ج۲، ص۷۸۹.    






جعبه ابزار