• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

غَمَرات (لغات‌قرآن)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف





غَمَرات: (في‌ غَمَراتِ الْمَوْتِ)
«غَمَرات» جمع‌ «غمره» (بر وزن ضربه) در اصل، به معناى از بين بردن آثار چيزى است و سپس به معناى آب فراوانى كه تمام چهره چيزى را مى‌پوشاند و مسير خود را مى‌شويد آمده است و نيز به جهل و شدائد و گرفتارى‌هايى كه انسان را در كام خود مى‌كشد، گفته مى‌شود و در سوره‌ مومنون، آیه ۵۴ به معناى غفلت، سرگردانى و جهل و گمراهى آمده است.



ترجمه و تفاسیر آیات مرتبط با غَمَرات:

۱.۱ - آیه ۹۳ سوره انعام

(وَمَنْ أَظْلَمُ مِمَّنِ افْتَرَى عَلَى اللّهِ كَذِبًا أَوْ قَالَ أُوْحِيَ إِلَيَّ وَلَمْ يُوحَ إِلَيْهِ شَيْءٌ وَمَن قَالَ سَأُنزِلُ مِثْلَ مَا أَنَزلَ اللّهُ وَلَوْ تَرَى إِذِ الظَّالِمُونَ فِي غَمَرَاتِ الْمَوْتِ وَالْمَلآئِكَةُ بَاسِطُواْ أَيْدِيهِمْ أَخْرِجُواْ أَنفُسَكُمُ الْيَوْمَ تُجْزَوْنَ عَذَابَ الْهُونِ بِمَا كُنتُمْ تَقُولُونَ عَلَى اللّهِ غَيْرَ الْحَقِّ وَكُنتُمْ عَنْ آيَاتِهِ تَسْتَكْبِرُونَ) (چه كسى ستمكارتر است از كسى كه دروغى به خدا ببندد يا بگويد: بر من، وحى شده، در حالى‌كه بر او چيزى وحی نشده است و كسى كه بگويد: من نيز همانند آن‌چه خدا نازل كرده است، نازل خواهم كرد؟! و اگر ببينى هنگامى كه اين ستمكاران در شدايد مرگ فرو رفته‌اند و فرشتگان دست‌ها را گشوده، به آنان مى‌گويند: جان خود را تسليم كنيد! امروز در برابر دروغ‌هايى كه به خدا بستيد و نسبت به آيات او تكبّر ورزيديد، مجازات خواركننده‌اى خواهيد ديد به حال آن‌ها تأسف خواهى خورد!)
علامه طباطبایی در تفسیر المیزان می‌فرماید: لفظ غمر در اصل لغت به معناى پوشانيدن و پنهان كردن چيزى است به طورى كه هيچ اثرى از آن آشكار نماند و لذا آب بسيار زيادى را كه ته آن پيدا نيست و همچنين جهالت دائمى و نيز گرفتارى و شدتى را كه احاطه به انسان داشته و از هر طرف راه نجات از آن مسدود باشد غمر مى‌گويند و در آيه مورد بحث به همين معناى آخرى است. (دیدگاه شیخ طبرسی در مجمع البیان:)

۱.۲ - آیه ۵۴ سوره مومنون

(فَذَرْهُمْ فِي غَمْرَتِهِمْ حَتَّى حِينٍ) (آن‌ها را در جهل و غفلتشان رها كن تا زمانى كه مرگشان فرا رسد يا گرفتار عذاب الهى شوند.)
علامه طباطبایی در تفسیر المیزان می‌فرماید: در مفردات مى‌گويد: غمرة آب زياد است كه بستر آن پيدا نباشد، و اين چنين آبى مثل شده براى جهالتى كه صاحبش را فرا گرفته باشد. در اين آيه تهديدى است به عذاب. قبلا هم اشاره شد كه يكى از سنت‌هاى خداى تعالى مجازات به عذاب بعد از تكذيب رسالت است و اگر كلمه حين را نکره آورده براى اشاره به اين است كه عذاب موعود ناگهانى و بى خبر مى‌رسد. (دیدگاه شیخ طبرسی در مجمع البیان:)

۱.۳ - آیه ۱۱ سوره ذاریات

(الَّذِينَ هُمْ فِي غَمْرَةٍ سَاهُونَ) (همان‌ها كه در جهل و غفلت فرو رفته‌اند)
علامه طباطبایی در تفسیر المیزان می‌فرماید: كلمه غمرة به طورى كه راغب‌ مى‌گويد: آب بسيار زيادى است كه بستر خود را پوشانده باشد، يعنى ته آب پيدا نباشد و اين كلمه مثلى شده است براى جهاتى كه صاحبش را پوشانده باشد. (دیدگاه شیخ طبرسی در مجمع البیان:)


۱. انعام/سوره۶، آیه۹۳.    
۲. مومنون/سوره۲۳، آیه۵۴.    
۳. ذاریات/سوره۵۱، آیه۱۱.    
۴. راغب اصفهانی، حسین، المفردات، ط دارالقلم، ص۶۱۴.    
۵. مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه، ج۵، ص۴۳۵.    
۶. مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه، ج۱۴، ص۲۸۲.    
۷. مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه، ج۲۲، ص۳۲۶.    
۸. انعام/سوره۶، آیه۹۳.    
۹. مکارم شیرازی، ناصر، ترجمه قرآن‌، ص۱۳۹.    
۱۰. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ترجمه محمدباقر موسوی، ج۷، ص۳۹۴.    
۱۱. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ج۷، ص۲۸۴.    
۱۲. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ترجمه محمد بیستونی، ج۸، ص۱۸۸.    
۱۳. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ج۴، ص۵۱۹.    
۱۴. مومنون/سوره۲۳، آیه۵۴.    
۱۵. مکارم شیرازی، ناصر، ترجمه قرآن‌، ص۳۴۵.    
۱۶. راغب اصفهانی، حسین، المفردات، ط دارالقلم، ص۶۱۴.    
۱۷. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ترجمه محمدباقر موسوی، ج۱۵، ص۴۸.    
۱۸. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ج۱۵، ص۳۵.    
۱۹. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ترجمه محمد بیستونی، ج۱۷، ص۵۷.    
۲۰. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ج۷، ص۱۷۴.    
۲۱. ذاریات/سوره۵۱، آیه۱۱.    
۲۲. مکارم شیرازی، ناصر، ترجمه قرآن‌، ص۵۲۱.    
۲۳. راغب اصفهانی، حسین، المفردات، ط دارالقلم، ص۶۱۴.    
۲۴. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ترجمه محمدباقر موسوی، ج۱۸، ص۵۵۱.    
۲۵. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ج۱۸، ص۳۶۷.    
۲۶. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ترجمه محمد بیستونی، ج۲۳، ص۲۹۶.    
۲۷. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ج۹، ص۲۳۱.    



مکارم شیرازی، ناصر، لغات در تفسیر نمونه، برگرفته از مقاله «غَمَرات»، ص۴۰۳.    






جعبه ابزار