عکس (مفردات‌نهج‌البلاغه)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
عَكْس (به فتح عین) از
واژگان نهج البلاغه به معنای برگرداندن و برگرداندن آخر شی‌ء به اوّلش است.
حضرت علی (علیه‌السلام) درباره
معاویه و حکمین از این واژه استفاده نموده است.
عَكْسبه معنای برگرداندن و برگرداندن آخر شی‌ء به اوّلش آمده است. «عکس الکلام و نحوه عَکسا: قلبه و الشیّ: ردَّ آخرهُ الى اولهِ»
امام (صلوات‌الله‌علیه) درباره معاویه فرموده است:
«سَأَجْهَدُ فِي أَنْ أُطَهِّرَ الاَْرضَ مِنْ هذَا الشَّخْصِ الْمَعْكُوسِ، وَالْجِسْمِ الْمَرْكُوسِ» یعنی خواهم کوشید تا زمین را از این شخص از فطرت برگشته و از این کالبد وارونه، پاک سازم.
(شرح‌های نامه:
)
درباره حکمین (
ابو موسی و
عمرو بن عاص) فرموده است:
«وَتَرَكَا الْحَقَّ وَهُمَا يُبْصِرَانِهِ... وَالثِّقَةُ فِي أَيْدِينَا لاَِنْفُسِنَا، حِينَ خَالفَا سَبِيلَ الْحَقِّ، وَأَتَيَا بِمَا لاَ يُعْرَفُ مِنْ مَعْكُوسِ الْحُكْمِ.» «آن دو
حق را با آن که می‌دیدند ترک کردند، ما برای خود در نزد خودمان حجّت داریم که حرفشان را قبول نکنیم که راه حق را مخالفت کرده و حکم عوضی آوردند.»
(شرح‌های خطبه:
)
این ماده دو بار در
نهج البلاغه آمده است.
•
قرشی بنابی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، برگرفته از مقاله «عکس»، ج۲، ص۷۳۹.
