عُرْجُونِ (لغات‌قرآن)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
عُرْجُونِ:(كَالْعُرْجُونِ الْقَديمِ) «عُرْجُونِ» به عقيده جمعى از ارباب لغت، از مادّه «انعراج» به معناى «اعوجاج» و «انعطاف»، گرفته شده و بنابراين، «نون» و «واو» آن زائده است، و بر وزن «فعلون» مى‌باشد، ولى به عقيده جمعى ديگر، از مادّه «عرجن» گرفته شده، و نون آن اصلى است، و به معناى پايه شاخه‌اى است كه كج مى‌شود و بر درخت خرما باقى مى‌ماند،
و «قديم» به معناى هر چيز كهنه است كه زمانى بر آن بگذرد.
(وَ الْقَمَرَ قَدَّرْناهُ مَنازِلَ حَتَّی عادَ کَالْعُرْجُونِ الْقَدِیمِ) (و براى ماه منزلگاه‌هايى قرار داديم، و هنگامى كه اين منازل را طى كرد سرانجام به صورت شاخه كهنه قوسى شكل و زرد رنگ خرما درمى‌آيد.)
علامه طباطبایی در
تفسیر المیزان می‌فرماید: كلمه عرجون به معناى ساقه شاخه خرماست، البته از نقطه‌اى كه از درخت بيرون مى‌آيد، تا نقطه‌اى كه برگها از آن منشعب مى‌شود. اين قسمت از شاخه را عرجون مى‌گويند، كه (به خاطر سنگينى برگها معمولا) خميده مى‌شود، و معلوم است كه اگر چند ساله شود خميدگى‌اش بيشتر مى‌گردد، و اين قسمت چوبى زرد رنگ، و چون هلال قوسى است و لذا در اين
آیه هلال را به اين چوب كه چند ساله شده باشد تشبيه كرده. و قديم به معنى عتيق است.
(دیدگاه
شیخ طبرسی در
مجمع البیان:
)
•
مکارم شیرازی، ناصر، لغات در تفسیر نمونه، بر گرفته از مقاله «عُرْجُونِ »، ص۳۷۷.
