• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

عَنیٰ (مفردات‌نهج‌البلاغه)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف



مقالات مرتبط: عنی.


عَنیٰ (به فتح عین) از واژگان نهج البلاغه به معنای قصد، اراده، مشغول کردن و مهمّ دانستن است. حضرت علی (علیه‌السلام) در مورد فهمیدن کلام خدا و رسولش و... از این واژه استفاده نموده است.



عَنیٰ همچنین به معنای قصد و اراده آمده است. «عَنَى بالقول كذا: ارادهُ‌ و قصدهُ‌» و نیز آمده است: «عَنَى اللّهُ‌ بهِ‌ عِنَايةً‌: حفظهُ‌» به معنای مشغول کردن و مهمّ دانستن نیز آمده است.


امام (صلوات‌الله‌علیه) در مورد فهمیدن کلام خدا و رسولش فرموده است: «وَقَدْ كَانَ يَكُونُ مِنْ رَسُولِ اللهِ... فَيَسْمَعُهُ مَنْ لاَ يَعْرِفُ مَا عَنَى اللهُ بِهِ، وَلاَ مَا عَنَى بِهِ رَسُولُ اللهِ (صلى‌الله‌عليه‌وآله)» یعنی کلام آن حضرت را می‌شنید کسی که نمی‌دانست خدا چه قصد کرده و رسول چه قصد کرده است. (شرح‌های خطبه: )
به امام مجتبی (صلوات‌الله‌علیه) می‌نویسد: «فَعَنَانِي مِنْ أَمْرِكَ مَا يَعْنِيني مِنْ أَمْرِ نَفْسِي، فَكَتَبْتُ إِليْكَ كِتَابِي هَذا، مُسْتظْهِراً بِهِ» یعنی مهمّ شد مرا از کار تو آنچه مهم می‌شود از کار من، لذا این نامه را برای تو نوشتم و از آن کمک می‌خواهم. (شرح‌های نامه: ) «معنّی»: مقصود و جمع آن معانی است.


این ماده چند بار در نهج البلاغه آمده است.


۱. قرشی بنابی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، ج۲، ص۷۶۰.    
۲. شرتونی، سعید، اقرب الموارد فی فصح العربیة و الشوارد، ج۳، ص۶۶۵.    
۳. شرتونی، سعید، اقرب الموارد فی فصح العربیة و الشوارد، ج۳، ص۶۶۵.    
۴. السید الشریف الرضی، نهج البلاغة ت الحسون، ص۵۱۸، خطبه ۲۱۰.    
۵. عبده، محمد، نهج البلاغة - ط مطبعة الاستقامة، ج۲، ص۲۱۶، خطبه ۲۰۵.    
۶. صبحی صالح، نهج البلاغه، ص۳۲۷، خطبه ۲۱۰.    
۷. مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۵۱۱.    
۸. ابن میثم بحرانی، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۴، ص۳۸.    
۹. ابن میثم بحرانی، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۴، ص۴۳.    
۱۰. مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیرالمؤمنین، ج۸، ص۱۶۶.    
۱۱. هاشمی خویی، حبیب الله، منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغة، ج۱۴، ص۳۴.    
۱۲. ابن ابی الحدید، شرح نهج البلاغة، ج۱۱، ص۳۹.    
۱۳. السید الشریف الرضی، نهج البلاغة ت الحسون، ص۶۳۱، نامه ۳۱.    
۱۴. عبده، محمد، نهج البلاغة - ط مطبعة الاستقامة، ج۲، ص۴۳، نامه ۳۱.    
۱۵. صبحی صالح، نهج البلاغه، ص۳۹۱، نامه ۳۱.    
۱۶. مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۶۱۳.    
۱۷. ابن میثم بحرانی، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۵، ص ۵.    
۱۸. ابن میثم بحرانی، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۵، ص۸.    
۱۹. مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیرالمؤمنین، ج۹، ص۴۷۱.    
۲۰. هاشمی خویی، حبیب الله، منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغة، ج۲۰، ص۳.    
۲۱. ابن ابی الحدید، شرح نهج البلاغة، ج۱۶، ص۵۷.    



قرشی بنابی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، برگرفته از مقاله «عنی»، ج۲، ص۷۶۰.    






جعبه ابزار