• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

عَناء (مفردات‌نهج‌البلاغه)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف



مقالات مرتبط: عناء (مفردات‌قرآن).


عَناء (به فتح عین) از واژگان نهج البلاغه به معنای خضوع و ذلّت به رنج و مشقت است. حضرت علی (علیه‌السلام) درباره خداوند متعال و... از این واژه استفاده نموده است.



عَناء به معنای خضوع و ذلّت رنج و مشقت آمده است.


امام (صلوات‌الله‌علیه) درباره حق تعالی فرموده است: «تَعْنُو الْوُجُوهُ لِعَظَمَتِهِ، وَتَجِبُ الْقُلُوبُ مِنْ مَخَافَتِهِ.» «دلها در مقابل عظمتش خاضع است و قلوب از هیبتش می‌لرزد.»
(شرح‌های خطبه: )
«عانی» رنج دیده و به سختی افتاده در خطبه ۱۴۲ فرموده است: «فَمَنْ آتَاهُ اللهُ مَالاً فَلْيَصِلْ بِهِ الْقَرَابَةَ... وَلْيَفُكَّ بِهِ الاَْسِيرَ وَالْعَانِيَ» یعنی با آن اسیر را آزاد کند و رنج‌دیده راحت نماید. (شرح‌های خطبه: )
درباره دنیا فرموده است: «أَوَّلُهَا عَنَاءٌ! وَآخِرُهَا فَنَاءٌ!» «اوّلش رنج و آخرش نابودی است.» (شرح‌های خطبه: )


مواردی از این ماده در نهج البلاغه آمده است.


۱. قرشی بنابی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، ج۲، ص۷۶۰.    
۲. طریحی، فخر‌الدین، مجمع البحرین ت-الحسینی، ج۱، ص۳۰۸.    
۳. السید الشریف الرضی، نهج البلاغة ت الحسون، ص۳۹۹، خطبه ۱۷۹.    
۴. عبده، محمد، نهج البلاغة - ط مطبعة الاستقامة، ج۲، ص۱۲۱، خطبه ۱۷۴.    
۵. صبحی صالح، نهج البلاغه، ص۲۵۸، خطبه ۱۷۹.    
۶. مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۳۹۸.    
۷. ابن میثم بحرانی، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۳، ص۶۸۳.    
۸. ابن میثم بحرانی، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۳، ص۶۸۵.    
۹. مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیرالمؤمنین، ج۶، ص۶۴۲.    
۱۰. هاشمی خویی، حبیب الله، منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغة، ج۱۰، ص۲۶۳.    
۱۱. ابن ابی الحدید، شرح نهج البلاغة، ج۱۰، ص۶۴.    
۱۲. السید الشریف الرضی، نهج البلاغة ت الحسون، ص۳۰۶، خطبه ۱۴۲.    
۱۳. عبده، محمد، نهج البلاغة - ط مطبعة الاستقامة، ج۱، ص۱۹۸، خطبه ۱۴۲.    
۱۴. صبحی صالح، نهج البلاغه، ص۱۹۸، خطبه ۱۴۲.    
۱۵. مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۳۰۱.    
۱۶. ابن میثم بحرانی، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۳، ص۳۳۴.    
۱۷. ابن میثم بحرانی، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۳، ص۳۳۶.    
۱۸. مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیرالمؤمنین، ج۵، ص۵۷۸.    
۱۹. هاشمی خویی، حبیب الله، منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغة، ج۸، ص۴۰۲.    
۲۰. ابن ابی الحدید، شرح نهج البلاغة، ج۹، ص۷۴.    
۲۱. السید الشریف الرضی، نهج البلاغة ت الحسون، ص۱۴۱، خطبه ۸۱.    
۲۲. عبده، محمد، نهج البلاغة - ط مطبعة الاستقامة، ج۲، ص۱۲۷، خطبه ۸۰.    
۲۳. صبحی صالح، نهج البلاغه، ص۱۰۶، خطبه ۸۱.    
۲۴. مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۱۴۷.    
۲۵. ابن میثم بحرانی، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۲، ص۴۹۰.    
۲۶. ابن میثم بحرانی، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۲، ص۴۹۰.    
۲۷. مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیرالمؤمنین، ج۳، ص۳۱۶.    
۲۸. هاشمی خویی، حبیب الله، منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغة، ج۵، ص۳۳۳.    
۲۹. ابن ابی الحدید، شرح نهج البلاغة، ج۶، ص۲۳۵.    



قرشی بنابی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، برگرفته از مقاله «عناء»، ج۲، ص۷۶۰.    






جعبه ابزار