• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

عَلْقَم (مفردات‌نهج‌البلاغه)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف





عَلْقَم (به فتح عین و قاف) از واژگان نهج البلاغه به معنای حنظل یا حنظلی که تلخی‌اش شدید است و هر شی‌ء تلخ است. حضرت علی (علیه‌السلام) درباره نگرفتن حقّ خود از این واژه استفاده نموده است.



عَلْقَم به معنای حنظل یا حنظلی که تلخی‌اش شدید است و هر شی‌ء تلخ است.


امام (صلوات‌الله‌علیه) درباره نگرفتن حقّ خود فرموده است: «وَأَغْضَيْتُ عَلَى القَذَى، وَشَرِبْتُ عَلَى الشَّجَا، وَصَبَرْتُ عَلَى أَخْذِ الكَظَمِ،وَعَلىْ أَمَرَّ مِنْ طَعْمِ العَلْقَمِ.» «بر خار در چشم رفته چشم نهادم و بر استخوان در گلو مانده آب خوردم بر فرو بردن خشم و بر تلخ‌تر از حنظل صبر کردم.» (شرح‌های خطبه: )
و در همین رابطه فرموده است: «وَجَرِعْتُ رِيقِي عَلَى الشَّجَا، وَصَبَرْتُ مِنْ كَظْمِ الغَيْظِ عَلى أَمَرَّ مِنَ العَلْقَمِ» (آب دهان فرو بردم و با خويشتن‌دارى و فرو خوردن خشم در امرى كه از حنظل تلخ‌تر و از تيزى دم شمشیر براى قلب دردناک‌تر بود، شكيبايى ورزيدم.) (شرح‌های خطبه: )


این ماده چهار بار در نهج البلاغه آمده است.


۱. قرشی بنابی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، ج۲، ص۷۴۳.    
۲. طریحی، فخر‌الدین، مجمع البحرین ت-الحسینی، ج۶، ص۱۲۴.    
۳. السید الشریف الرضی، نهج البلاغة ت الحسون، ص۷۶، خطبه ۲۶.    
۴. عبده، محمد، نهج البلاغة - ط مطبعة الاستقامة، ج۱، ص۶۲، خطبه ۲۶.    
۵. صبحی صالح، نهج البلاغه، ص۶۸، خطبه ۲۶.    
۶. مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۷۳.    
۷. ابن میثم بحرانی، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۲، ص۵۶.    
۸. ابن میثم بحرانی، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۲، ص۵۷.    
۹. مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیرالمؤمنین، ج۲، ص۱۱۶.    
۱۰. هاشمی خویی، حبیب الله، منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغة، ج۳، ص۳۶۷.    
۱۱. ابن ابی الحدید، شرح نهج البلاغة، ج۲، ص۲۰.    
۱۲. السید الشریف الرضی، نهج البلاغة ت الحسون، ص۵۳۲، خطبه ۲۱۷.    
۱۳. عبده، محمد، نهج البلاغة - ط مطبعة الاستقامة، ج۲، ص۲۲۸، خطبه ۲۱۲.    
۱۴. صبحی صالح، نهج البلاغه، ص۳۳۶، خطبه ۲۱۷.    
۱۵. مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۵۲۵.    
۱۶. ابن میثم بحرانی، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۴، ص۹۳.    
۱۷. ابن میثم بحرانی، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۴، ص۹۴.    
۱۸. مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیرالمؤمنین، ج۸، ص۲۷۹.    
۱۹. هاشمی خویی، حبیب الله، منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغة، ج۱۴، ص۱۷۲.    
۲۰. ابن ابی الحدید، شرح نهج البلاغة، ج۱۱، ص۱۰۹.    



قرشی بنابی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، برگرفته از مقاله «علقم»، ج۲، ص۷۴۳.    






جعبه ابزار