• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

عَسْعَس‌ (مفردات‌قرآن)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف



مقالات مرتبط: عَسْعَسَ (لغات‌قرآن).


عَسْعَس‌ (به فتح عین و سکون سین) از واژگان قرآن کریم به معنای رقیق شدن تاریکی است و آن در اول و آخر شب واقع می‌شود، همچنین آمدن و رفتن شب نیز معنا کرده‌اند. این کلمه در قرآن کریم فقط یک بار به کار رفته است.



عَسْعَس‌ راغب اصفهانی گفته: عسعسه و عساس رقیق شدن تاریکی است و آن در اول و آخر شب است و «عسعس اللیل» را بدین‌جهت آمدن و رفتن شب معنی کرده که در هر دو حالت تاریکی رقیق است.
در النهایه گوید: «فِی حَدِیثِ عَلِیٍّ عَلَیْهِ السَّلَامُ‌ اَنَّهُ قَامَ فِی جَوْفِ اللَّیْلِ لِیُصَلِّیَ فَقَالَ‌ وَ اللَّیْلِ اِذا عَسْعَسَ‌». آنگاه آن‌را آمدن و رفتن شب گفته است.


(وَ اللَّیْلِ اِذا عَسْعَسَ‌ • وَ الصُّبْحِ اِذا تَنَفَّسَ • اِنَّهُ لَقَوْلُ رَسُولٍ کَرِیمٍ) «قسم به شب آنگاه که برود و قسم به روز آنگاه که امتداد یابد، این قرآن گفته فرستاده محترم (جبرئیل) است.» به نظر تفسیر المیزان به قرینه‌ «وَ الصُّبْحِ اِذا تَنَفَّسَ» آن‌را رفتن شب معنی کردن بهتر است.


این کلمه در کلام اللّه فقط یک بار آمده است.


۱. قرشی بنابی، علی‌اکبر، قاموس قرآن، ج۴، ص۴۵۰.    
۲. راغب اصفهانی، حسین، المفردات، ط دارالقلم، ج۱، ص۵۶۶.    
۳. طریحی، فخرالدین، مجمع البحرین، ت الحسینی، ج۴، ص۸۷.    
۴. راغب اصفهانی، حسین، المفردات، ط دارالقلم، ج۱، ص۵۶۶.    
۵. ابن اثیر، النهایه فی غریب الحدیث والاثر، ج۳، ص۲۳۶.    
۶. تکویر/سوره۸۱، آیه۱۷- ۱۹.    
۷. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ج۱۰، ص۶۷۷.    
۸. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ترجمه محمد بیستونی، ج۲۶، ص۳۳۴.    
۹. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ج۲۰، ص۲۱۷.    
۱۰. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ترجمه محمدباقر موسوی، ج۲۰، ص۳۵۶.    



قرشی بنابی، علی‌اکبر، قاموس قرآن، برگرفته از مقاله «عسعس‌»، ج۴، ص۳۵۰.    






جعبه ابزار