عَسَف (مفردات‌نهج‌البلاغه)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
عَسَف (به فتح عین و سین) و
تَّعَسُّف (به فتح تاء و عین) و
اِعْتِسَاف (به کسر الف و تاء) از
واژگان نهج البلاغه به معنای میل و انحراف است.
حضرت علی (علیه‌السلام) درباره
عالم جاهل و... از این واژه استفاده نموده است.
عَسَف و
تَّعَسُّف و
اِعْتِسَاف به معنای میل و انحراف آمده است.
«عَسَفَ الطريقَ و عن الطریق: مال عنهُ»
امام (صلوات‌الله‌علیه) درباره عالم فرموده است:
«فَإِنَّ الْجَاهِلَ الْمُتَعَلِّمَ شَبِيهٌ بِالْعَالِمِ، وَإِنَّ الْعَالِمَ الْمُتَعَسِّفَ شَبِيهٌ بِالْجَاهِلِ الْمُتَعَنِّتِ.»«نادان علم آموز شبیه عالم است و عالم منحرف مانند جاهل متکلّف می‌باشد.»
(شرح‌های حکمت:
)
به
زیاد بن ابیه که از کارگزارانش بود فرمود:
«وَاحْذَرِ الْعَسْفَ والْحَيْفَ،فَإِنَّ الْعَسْفَ يَعُودُ بِالْجَلاَءِ، وَالْحَيْفَ يَدْعُو إِلَى السَّيْفِ.» «از انحراف و
ظلم پرهیز کن که انحراف به اختلاف منجرّ می‌شود و ظلم مردم را به قیام وا می‌دارد.»
(شرح‌های حکمت:
)
این ماده هفت بار در
نهج البلاغه آمده است.
•
قرشی بنابی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، برگرفته از مقاله «عسف»، ج۲، ص۷۱۸.
