• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

عَسَف (مفردات‌نهج‌البلاغه)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف





عَسَف (به فتح عین و سین) و تَّعَسُّف (به فتح تاء و عین) و اِعْتِسَاف (به کسر الف و تاء) از واژگان نهج البلاغه به معنای میل و انحراف است. حضرت علی (علیه‌السلام) درباره عالم جاهل و... از این واژه استفاده نموده است.



عَسَف و تَّعَسُّف و اِعْتِسَاف به معنای میل و انحراف آمده است. «عَسَفَ‌ الطريقَ‌ و عن الطریق: مال عنهُ‌»


امام (صلوات‌الله‌علیه) درباره عالم فرموده است: «فَإِنَّ الْجَاهِلَ الْمُتَعَلِّمَ شَبِيهٌ بِالْعَالِمِ، وَإِنَّ الْعَالِمَ الْمُتَعَسِّفَ شَبِيهٌ بِالْجَاهِلِ الْمُتَعَنِّتِ.»«نادان علم آموز شبیه عالم است و عالم منحرف مانند جاهل متکلّف می‌باشد.» (شرح‌های حکمت: )
به زیاد بن ابیه که از کارگزارانش بود فرمود: «وَاحْذَرِ الْعَسْفَ والْحَيْفَ،فَإِنَّ الْعَسْفَ يَعُودُ بِالْجَلاَءِ، وَالْحَيْفَ يَدْعُو إِلَى السَّيْفِ.» «از انحراف و ظلم پرهیز کن که انحراف به اختلاف منجرّ می‌شود و ظلم مردم را به قیام وا می‌دارد.» (شرح‌های حکمت: )


این ماده هفت بار در نهج البلاغه آمده است.


۱. قرشی بنابی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، ج۲، ص۷۱۸.    
۲. طریحی، فخر‌الدین، مجمع البحرین ت-الحسینی، ج۵، ص۱۰۰.    
۳. شرتونی، سعید، اقرب الموارد، ج۳، ص۵۴۷.    
۴. ربیدی، مرتضی، تاج العروس، ج۱۲، ص۳۸۵.    
۵. السید الشریف الرضی، نهج البلاغة ت الحسون، ص۸۵۴، حکمت ۳۱۱.    
۶. عبده، محمد، نهج البلاغة - ط مطبعة الاستقامة، ج۳، ص۲۲۹، حکمت ۳۲۰.    
۷. صبحی صالح، نهج البلاغه، ص۵۳۱، حکمت ۳۲۰.    
۸. مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۸۱۷.    
۹. ابن میثم بحرانی، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۵، ص۶۸۱.    
۱۰. ابن میثم بحرانی، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۵، ص۶۸۱.    
۱۱. مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیرالمؤمنین، ج۱۴، ص۵۹۳.    
۱۲. هاشمی خویی، حبیب الله، منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغة، ج۲۱، ص۴۰۸.    
۱۳. ابن ابی الحدید، شرح نهج البلاغة، ج۱۹، ص۲۳۲.    
۱۴. السید الشریف الرضی، نهج البلاغة ت الحسون، ص۸۹۴، حکمت ۴۶۶.    
۱۵. عبده، محمد، نهج البلاغة - ط مطبعة الاستقامة، ج۳، ص۲۶۶، حکمت ۴۷۶.    
۱۶. صبحی صالح، نهج البلاغه، ص۱، حکمت ۴۷۶.    
۱۷. مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۸۵۳.    
۱۸. ابن میثم بحرانی، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۵، ص۷۸۹.    
۱۹. ابن میثم بحرانی، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۵، ص۷۸۹.    
۲۰. مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیرالمؤمنین، ج۱۵، ص۷۰۹.    
۲۱. هاشمی خویی، حبیب الله، منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغة، ج۲۱، ص۵۴۱.    
۲۲. ابن ابی الحدید، شرح نهج البلاغة، ج۲۰، ص۲۴۵.    



قرشی بنابی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، برگرفته از مقاله «عسف»، ج۲، ص۷۱۸.    






جعبه ابزار