عَرْو (مفردات‌نهج‌البلاغه)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
عَرْو (به فتح عین) از
واژگان نهج البلاغه به معنای قصد کردن و آمدن با خواستن است. این واژه دارای مشتقاتی است که در
نهج البلاغه به‌کار رفته است، مانند:
عُروَه (به ضم عین و فتح واو) به معنای دستگیره.
حضرت علی (علیه‌السلام) در نامه به حکام بلاد و
شیطان و ... از این واژه استفاده نموده است.
عَرْو (مثل عقل) به معنای قصد کردن و آمدن با خواستن آمده است. «عَراه
عَروا: اَتاه طالبا»
اعتراء نیز از آن است.
عُروَه به معنای دستگیره آمده است.
امام (صلوات‌الله‌علیه) درباره بعضی افراد فرموده است:
«وَإِنْ عَرَتْهُ مِحْنَةٌ انْفَرَجَ عَنْ شَرَائِطِ الْمِلَّةِ» «اگر امتحانی به او آید از راه‌های
دین فاصله می‌گیرد.»
(شرح‌های حکمت:
)
به حکام بلاد درباره آزار نرساندن لشکریان‌شان به مردم نوشته است:
«وَأَنَا بَيْنَ أَظْهُرِ الْجَيْشِ، فَارْفَعُوا إِلَيَّ مَظَالِمَكُمْ، وَمَا عَرَاكُمْ مِمَّا يَغْلِبُكُمْ مِنْ أَمْرِهِمْ» «من در میان لشکر هستم، ظلامتها را به من برگردانید و آنچه شما را پیش آید از آنچه در کار لشکریان عاجز شدید به من بگویید.»
(شرح‌های نامه:
) «
عراکم» یعنی شما را پیش آمد و شما را قصد کرد.
درباره شیطان فرموده است:
«اعْتَرَتْهُمُ الحَمِيَّةُ، وَغَلَبَتْ عَلَيْهِمُ الشِّقْوَةُ» «
حمیّت او را دریافت و
شقاوت بر او غلبه کرد.»
(شرح‌های خطبه:
)
«عُروَه»: دستگیره. دستاویز مادّی باشد یا معنوی.
درباره
اسلام فرموده است:
«لاَ انْفِصَامَ لِعُرْوَتِهِ، وَلاَ فَكَّ لِحَلْقَتِهِ، وَلاَ انْهِدَامَ لاَِسَاسِهِ» «قطع شدن نیست دستگیره آن را، باز شدن نیست حلقه آن را انهدامی نیست پایه آن را»
(شرح‌های خطبه:
) جمع عروه عری است.
این ماده شش بار در
نهج البلاغه آمده است.
•
قرشی بنابی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، برگرفته از مقاله «عرو»، ج۲، ص۷۱۴.
