عَجَن (مفردات‌نهج‌البلاغه)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
عَجَن (به فتح عین وجیم) از
واژگان نهج البلاغه به معنای خمیر کردن است.
از این ماده سه مورد در «
نهج البلاغه» آمده است.
عَجَن به معنای خمیر کردن آمده است.
به برخی از مواردی که در نهج البلاغه به‌کار رفته است، اشاره می‌شود:
دو مورد در جریان اشعث بن قیس است که حلوایی به عنوان
رشوه برای آن حضرت آورد که فرموده:
«وَ أَعْجَبُ مِنْ ذلِكَ طارِقٌ طَرَقَنا بِمَلْفَوفَة في وِعائِها، وَ مَعْجُونَة شَنِئْتُها، كَأَنَّما عُجِنَتْ بِريقِ حَيَّة أَوْ قَيْئِها» «عجیب‌تر از جریان
عقیل آنکه شباهنگی شبانه نزد ما آمد، با حلوایی در ظرفش و با معجونی که از آن متنفّر شدم گویی که با آب دهان (زهر)
مار یا استفراغ آن خمیر شده بود.»
امام (صلوات‌الله‌علیه) از لحاظ ناخوشایند بودن چنان
تشبیه کرده است.
در خلقت
انسان که فرموده است:
«مَعْجُوناً بطينَةِ الاَْلوانِ الُمخْتَلِفَةِ، وَ الاَشْباهِ المُؤْتَلِفَةِ» «او را معجونى از رنگ‌هاى گوناگون و موادّ موافق و نيروهاى متضاد و
اخلاط مختلف: (حرارت، برودت، رطوبت، و يبوست و ناراحتى و شادمانى) ساخت.»
(
این مورد اشاره است به طبایع انسان.
از این ماده سه مورد در «نهج البلاغه» آمده است.
•
قرشی بنایی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، برگرفته از مقاله «عجن»،عجن ج ۲، ص ۷۰۴.
