• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

عَبّ (مفردات‌نهج‌البلاغه)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف





عَبّ (به فتح عین) از واژگان نهج البلاغه به معنای نوشیدن است.
حضرت علی (علیه‌السلام) درباره خلقت آسمان‌ها و تهدید طلحه و زبیر و پیروان آنها از این واژه استفاده نموده است.
از این ماده سه مورد در «نهج البلاغه» آمده است.




عَبّ به معنای نوشیدن آمده است. «عَبَّ‌ الماءَ عَبّاً: شربهُ‌»
عباب: بالا رفتن مثل بالا رفتن موج: «البَحرُ عُبَاباً: اِرتَفَعَ و كَثر موجُهُ‌»


به برخی از مواردی که در نهج البلاغه به‌کار رفته است، اشاره می‌شود:


۲.۱ - عَبَّ و عُبابُهُ - خطبه ۱ (درباره خلقت آسمان‌ها)

امام (صلوات‌الله‌علیه) درباره خلقت آسمان‌ها فرموده است: «تَرُدُّ أَوَّلَهُ عَلَى آخِرِهِ، وَ ساجيَهُ عَلَى مائِرِهِ، حَتَّى عَبَّ عُبابُهُ، وَ رَمَى بِالزَّبَدِ رُكامُهُ»
«باد اوّل آب را به آخرش برمی‌گردانید و ایستاده‌اش را بر متحرّکش می‌انداخت تا ارتفاعش بالا آمده، و متراکمش کف‌ انداخت.»


۲.۲ - يَعُبُّونَ - خطبه ۱۳۷ (در تهدید طلحه و زبیر و پیروان آنها)

در تهدید طلحه و زبیر و پیروان آنها فرمود: «وَايْمُ اللهِ لاَُفْرِطَنَّ لَهُمْ حَوْضاً أَنَا ماتِحُهُ، لا يَصْدُرُونَ عَنْهُ بِريٍّ، وَ لا يَعُبُّونَ بَعْدَهُ في حَسْي»
«به خدا قسم حوضی برای آنها پر می‌کنم که آبکش و ساقی آن خودم هستم از آن حوض با سیرابی بر نمی‌گردند (زیرا که آن، حوض مرگ است) و بعد از آن حوض، از غدیری آبی به سر نمی‌کشند (چون مرده و از بین رفته‌اند.)»
رجوع شود به «حسی».



از این ماده سه مورد در «نهج البلاغه» آمده است.


۱. قرشی بنایی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، ج ۲، ص ۶۹۴.    
۲. طریحی نجفی، فخرالدین، مجمع البحرین، ت الحسینی، ج ۲، ص ۱۱۳.    
۳. فراهیدی، خلیل بن احمد، العین، ج ۱، ص ۹۳.    
۴. شرتونی، سعید، اقرب الموارد، ج ۳، ص ۴۵۹.    
۵. شرتونی، سعید، اقرب الموارد، ج ۳، ص ۴۵۹.    
۶. سید رضی، محمد، نهج البلاغه، ت الحسون، ص ۲۹، خطبه ۱    
۷. عبده، محمد، نهج البلاغه، ط مطبعة الإستقامة، ج ۲، ص ۱۱، خطبه ۱.    
۸. صالح، صبحی، نهج البلاغه، ص ۴۱، خطبه ۱.    
۹. مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص ۲۵.    
۱۰. بحرانی، ابن میثم، ترجمه شرح نهج البلاغه، ج ۱، ص ۲۸۹.    
۱۱. بحرانی، ابن میثم، ترجمه شرح نهج البلاغه، ج ۱، ص ۲۹۸.    
۱۲. مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیرالمومنین، ج ۱، ص ۱۴۰.    
۱۳. هاشمی خویی، حبیب‌الله، منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغه، ج ۱، ص ۳۷۵.    
۱۴. ابن ابی‌الحدید، عبدالحمید، شرح نهج البلاغه، ج ۱، ص ۸۸.    
۱۵. سید رضی، محمد، نهج البلاغه، ت الحسون، ص ۳۰۰، خطبه ۱۳۷.    
۱۶. عبده، محمد، نهج البلاغه، ط مطبعة الإستقامة، ج ۲، ص ۲۸، خطبه ۱۳۳.    
۱۷. صالح، صبحی، نهج البلاغه، ص ۱۹۵، خطبه ۱۳۶.    
۱۸. مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص ۲۹۳.    
۱۹. بحرانی، ابن میثم، ترجمه شرح نهج البلاغه، ج ۳، ص ۳۰۵.    
۲۰. بحرانی، ابن میثم، ترجمه شرح نهج البلاغه، ج ۳، ص ۳۰۶.    
۲۱. مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیرالمومنین، ج ۵، ص ۵۱۲.    
۲۲. هاشمی خویی، حبیب‌الله، منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغه، ج ۸، ص ۳۴۰.    
۲۳. ابن ابی‌الحدید، عبدالحمید، شرح نهج البلاغه، ج ۹، ص ۳۳.    
۲۴. سید رضی، محمد، نهج البلاغه، ت الحسون، ص ۲۹، خطبه ۱    
۲۵. سید رضی، محمد، نهج البلاغه، ت الحسون، ص ۲۹، خطبه ۱    
۲۶. سید رضی، محمد، نهج البلاغه، ت الحسون، ص ۳۰۰، خطبه ۱۳۷.    



قرشی بنایی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، برگرفته از مقاله «عبّ»، ج ۲، ص ۶۹۴.    






جعبه ابزار