عَبَث (مفردات‌قرآن)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
عَبَث (به فتح عین و باء) از
واژگان قرآن کریم به معنای بی غرض است. این کلمه دو بار در
قرآن به کار رفته است.
عَبَث به معنای بی غرض است. آن بر وزن فلیس به معنی خلط است «عَبَثَ الشَّیْ‌ءَ بِالشَّیْ‌ءِ خَلَطَهُ بِهِ» و بر وزن فرس به معنی بازی، شوخی و ارتکاب کار غیر معلوم الفایده یا بی فایده صحیح است.
(اَ فَحَسِبْتُمْ اَنَّما خَلَقْناکُمْ عَبَثاً وَ اَنَّکُمْ اِلَیْنا لا تُرْجَعُونَ) «آیا پنداشتید که شما را بی غرض آفریدیم و به سوی ما بر گردانده نمی‌شوید.»
(اَ تَبْنُونَ بِکُلِّ رِیعٍ آیَةً تَعْبَثُونَ) «آیا بر هر بلندی ساختمانی به عبث می‌سازید بی آنکه غرض صحیحی در نظر داشته باشید؟!»
در
نهج البلاغه حکمت ۷۳ فرموده:
«وَ لَمْ یُنْزِلِ الْکِتَابَ لِلْعِبَادِ عَبَثاً.» «کتاب را به بندگان بی غرض نازل نفرموده.»
این کلمه دو بار در کلام اللّه به کار رفته است.
•
قرشی بنابی، علی‌اکبر، قاموس قرآن، برگرفته از مقاله «عبث»، ج۴، ص۲۷۸.
