عوامل بردگی (قرآن)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
در این مقاله به عوامل بردگی در طول زمان‌های گذشته که باعث می‌شد انسانی
برده دیگری شود را بررسی می‌کنیم.
اسارت كافران حربى در جنگ با مسلمانان، سبب بردگى آنان:
یـایها النبی انا احللنا لک ازوجک التی ءاتیت اجورهن وما ملکت یمینک مما افاء الله علیک...
«ای
پیامبر! ما همسران تو را که مهرشان را پرداخته‌ای برای تو
حلال کردیم، و همچنین کنیزانی که از طریق غنائمی که
خدا به تو بخشیده است مالک شده‌ای و دختران عموی تو، و دختران عمه‌ها، و دختران دائی تو و دختران خاله‌ها که با تو
مهاجرت کردند، هر گاه
زن با ایمانی خود را به پیامبر ببخشد (و مهری برای خود قائل نشود) چنانچه پیامبر بخواهد می‌تواند با او ازدواج کند اما چنین ازدواجی تنها برای تو مجاز است نه سایر مؤمنان، ما می‌دانیم برای آنها در مورد همسرانشان و کنیزانشان چه حکمی مقرر داشته‌ایم (و مصالح آنها چه ایجاب می‌کند) این به خاطر آن است که مشکلی (در ادای
رسالت) بر تو نبوده باشد، و خداوند آمرزنده و مهربان است».
سرقت، سبب بردگى در شريعت يعقوب (علیه‌السلام):
... ایتها العیر انکم لسـرقون... • قالوا فما جزؤه ان کنتم کـذبین• قالوا جزؤه من وجد فی رحله فهو جزؤه...
«و هنگامی که بارهای آنها را بست ظرف آبخوری ملک را در بار برادرش قرار داد سپس کسی صدا زد ای اهل قافله شما
سارق هستید!
آنها گفتند اگر دروغگو باشید
کیفر شما چیست؟
گفتند هر کس (آن پیمانه) در بار او پیدا شود خودش کیفر آن خواهد بود (و بخاطر این کار
برده خواهد شد) ما اینگونه ستمگران را کیفر می‌دهیم».
سرانجام برادران وارد بر
یوسف شدند، و به او اعلام داشتند که دستور تو را به کار بستیم و با اینکه
پدر در آغاز موافق فرستادن برادر کوچک با ما نبود با اصرار او را راضی ساختیم، تا بدانی ما به گفته و
عهد خود وفاداریم.
یوسف، آنها را با
احترام و
اکرام تمام پذیرفت، و به میهمانی خویش دعوت کرد، دستور داد هر دو نفر در کنار سفره یا طبق غذا قرار گیرند،... من برای رفع تنهائیش او را با خودم بر سر یک سفره می‌نشانم!
در این هنگام طبق بعضی از
روایات، یوسف به برادرش بنیامین گفت: آیا دوست داری نزد من بمانی، او گفت آری ولی برادرانم هرگز راضی نخواهند شد چرا که به پدر قول داده‌اند و سوگند یاد کرده‌اند که مرا به هر قیمتی که هست با خود باز گردانند، یوسف گفت: غصه مخور من نقشه‌ای می‌کشم...دستور داد پیمانه گرانقیمت مخصوص را، درون بار برادرش بنیامین بگذارد....لذا همینکه قافله آماده حرکت شد، کسی فریاد زد: ای اهل قافله شما
سارق هستید! برادران یوسف که این جمله را شنیدند، سخت تکان خوردند و وحشت کردند، (گفتند ما پیمانه سلطان را گم کرده‌ایم و نسبت به شما ظنین هستیم)... چگونه ممکن است چنین کار قبیحی مرتکب شویم؟!...در این هنگام ماموران رو به آنها کرده گفتند اگر شما
دروغ بگوئید جزایش چیست؟ (آنها در پاسخ گفتند: جزایش این است که هر کس پیمانه ملک، در بار او پیدا شود خودش را، توقیف کنید و به جای آن بردارید)...
(این برداشت بر اساس روایت منقول از امام رضا علیه‌السّلام است که فرمود: در آیین بنی اسرائیل، جزای دزدی بردگی سارق بود.
).
مرکز فرهنگ و معارف قرآن، فرهنگ قرآن، ج۶، ص۱۹۸، برگرفته از مقاله «عوامل بردگی».
