عَنیٰ (مفردات‌نهج‌البلاغه)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
عَنیٰ (به فتح عین) از
واژگان نهج البلاغه به معنای قصد، اراده، مشغول کردن و مهمّ دانستن است.
حضرت علی (علیه‌السلام) در مورد فهمیدن کلام خدا و رسولش و... از این واژه استفاده نموده است.
عَنیٰ همچنین به معنای قصد و اراده آمده است. «عَنَى بالقول كذا: ارادهُ و قصدهُ» و نیز آمده است: «عَنَى اللّهُ بهِ عِنَايةً: حفظهُ»
به معنای مشغول کردن و مهمّ دانستن نیز آمده است.
امام (صلوات‌الله‌علیه) در مورد فهمیدن کلام خدا و رسولش فرموده است:
«وَقَدْ كَانَ يَكُونُ مِنْ رَسُولِ اللهِ... فَيَسْمَعُهُ مَنْ لاَ يَعْرِفُ مَا عَنَى اللهُ بِهِ، وَلاَ مَا عَنَى بِهِ رَسُولُ اللهِ (صلى‌الله‌عليه‌وآله)» یعنی کلام آن حضرت را می‌شنید کسی که نمی‌دانست
خدا چه قصد کرده و
رسول چه قصد کرده است.
(شرح‌های خطبه:
)
به
امام مجتبی (صلوات‌الله‌علیه) می‌نویسد:
«فَعَنَانِي مِنْ أَمْرِكَ مَا يَعْنِيني مِنْ أَمْرِ نَفْسِي، فَكَتَبْتُ إِليْكَ كِتَابِي هَذا، مُسْتظْهِراً بِهِ» یعنی مهمّ شد مرا از کار تو آنچه مهم می‌شود از کار من، لذا این نامه را برای تو نوشتم و از آن کمک می‌خواهم.
(شرح‌های نامه:
) «معنّی»: مقصود و جمع آن معانی است.
این ماده چند بار در
نهج البلاغه آمده است.
•
قرشی بنابی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، برگرفته از مقاله «عنی»، ج۲، ص۷۶۰.
