• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

عناء (مفردات‌نهج‌البلاغه)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف


منبع: عناء (مفردات نهج البلاغه (جلد ۲))
مقالات مرتبط: عناء (مفردات‌قرآن).


عَناء (به فتح عین) از واژگان نهج البلاغه به معنای خضوع و ذلّت به رنج و مشقت است. حضرت علی (علیه‌السلام) درباره خداوند متعال و... از این واژه استفاده نموده است.


عَناء
[۱] قرشی بنابی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، ج۲، ص۷۶۰.    
[۲] طریحی، فخر‌الدین، مجمع البحرین ت-الحسینی، ج۱، ص۳۰۸.    
به معنای خضوع و ذلّت رنج و مشقت آمده است.

امام (صلوات‌الله‌علیه) درباره حق تعالی فرموده است: «تَعْنُو الْوُجُوهُ لِعَظَمَتِهِ، وَتَجِبُ الْقُلُوبُ مِنْ مَخَافَتِهِ.»
[۳] السید الشریف الرضی، نهج البلاغة ت الحسون، ص۳۹۹، خطبه ۱۷۹.    
[۴] عبده، محمد، نهج البلاغة - ط مطبعة الاستقامة، ج۲، ص۱۲۱، خطبه ۱۷۴.    
[۵] صبحی صالح، نهج البلاغه، ص۲۵۸، خطبه ۱۷۹.    
«دلها در مقابل عظمتش خاضع است و قلوب از هیبتش می‌لرزد.»
[۶] مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۳۹۸.    
[۷] ابن میثم بحرانی، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۳، ص۶۸۳.    
(شرح‌های خطبه:
[۸] ابن میثم بحرانی، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۳، ص۶۸۵.    
[۹] مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیرالمؤمنین، ج۶، ص۶۴۲.    
[۱۰] هاشمی خویی، حبیب الله، منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغة، ج۱۰، ص۲۶۳.    
[۱۱] ابن ابی الحدید، شرح نهج البلاغة، ج۱۰، ص۶۴.    
)
«عانی» رنج دیده و به سختی افتاده در خطبه ۱۴۲ فرموده است: «فَمَنْ آتَاهُ اللهُ مَالاً فَلْيَصِلْ بِهِ الْقَرَابَةَ... وَلْيَفُكَّ بِهِ الاَْسِيرَ وَالْعَانِيَ»
[۱۲] السید الشریف الرضی، نهج البلاغة ت الحسون، ص۳۰۶، خطبه ۱۴۲.    
[۱۳] عبده، محمد، نهج البلاغة - ط مطبعة الاستقامة، ج۱، ص۱۹۸، خطبه ۱۴۲.    
[۱۴] صبحی صالح، نهج البلاغه، ص۱۹۸، خطبه ۱۴۲.    
یعنی با آن اسیر را آزاد کند و رنج‌دیده راحت نماید.
[۱۵] مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۳۰۱.    
[۱۶] ابن میثم بحرانی، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۳، ص۳۳۴.    
(شرح‌های خطبه:
[۱۷] ابن میثم بحرانی، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۳، ص۳۳۶.    
[۱۸] مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیرالمؤمنین، ج۵، ص۵۷۸.    
[۱۹] هاشمی خویی، حبیب الله، منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغة، ج۸، ص۴۰۲.    
[۲۰] ابن ابی الحدید، شرح نهج البلاغة، ج۹، ص۷۴.    
)
درباره دنیا فرموده است: «أَوَّلُهَا عَنَاءٌ! وَآخِرُهَا فَنَاءٌ!»
[۲۱] السید الشریف الرضی، نهج البلاغة ت الحسون، ص۱۴۱، خطبه ۸۱.    
[۲۲] عبده، محمد، نهج البلاغة - ط مطبعة الاستقامة، ج۲، ص۱۲۷، خطبه ۸۰.    
[۲۳] صبحی صالح، نهج البلاغه، ص۱۰۶، خطبه ۸۱.    
«اوّلش رنج و آخرش نابودی است.»
[۲۴] مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۱۴۷.    
[۲۵] ابن میثم بحرانی، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۲، ص۴۹۰.    
(شرح‌های خطبه:
[۲۶] ابن میثم بحرانی، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۲، ص۴۹۰.    
[۲۷] مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیرالمؤمنین، ج۳، ص۳۱۶.    
[۲۸] هاشمی خویی، حبیب الله، منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغة، ج۵، ص۳۳۳.    
[۲۹] ابن ابی الحدید، شرح نهج البلاغة، ج۶، ص۲۳۵.    
)

مواردی از این ماده در نهج البلاغه آمده است.

۱. ↑ قرشی بنابی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، ج۲، ص۷۶۰.    
۲. ↑ طریحی، فخر‌الدین، مجمع البحرین ت-الحسینی، ج۱، ص۳۰۸.    
۳. ↑ السید الشریف الرضی، نهج البلاغة ت الحسون، ص۳۹۹، خطبه ۱۷۹.    
۴. ↑ عبده، محمد، نهج البلاغة - ط مطبعة الاستقامة، ج۲، ص۱۲۱، خطبه ۱۷۴.    
۵. ↑ صبحی صالح، نهج البلاغه، ص۲۵۸، خطبه ۱۷۹.    
۶. ↑ مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۳۹۸.    
۷. ↑ ابن میثم بحرانی، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۳، ص۶۸۳.    
۸. ↑ ابن میثم بحرانی، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۳، ص۶۸۵.    
۹. ↑ مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیرالمؤمنین، ج۶، ص۶۴۲.    
۱۰. ↑ هاشمی خویی، حبیب الله، منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغة، ج۱۰، ص۲۶۳.    
۱۱. ↑ ابن ابی الحدید، شرح نهج البلاغة، ج۱۰، ص۶۴.    
۱۲. ↑ السید الشریف الرضی، نهج البلاغة ت الحسون، ص۳۰۶، خطبه ۱۴۲.    
۱۳. ↑ عبده، محمد، نهج البلاغة - ط مطبعة الاستقامة، ج۱، ص۱۹۸، خطبه ۱۴۲.    
۱۴. ↑ صبحی صالح، نهج البلاغه، ص۱۹۸، خطبه ۱۴۲.    
۱۵. ↑ مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۳۰۱.    
۱۶. ↑ ابن میثم بحرانی، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۳، ص۳۳۴.    
۱۷. ↑ ابن میثم بحرانی، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۳، ص۳۳۶.    
۱۸. ↑ مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیرالمؤمنین، ج۵، ص۵۷۸.    
۱۹. ↑ هاشمی خویی، حبیب الله، منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغة، ج۸، ص۴۰۲.    
۲۰. ↑ ابن ابی الحدید، شرح نهج البلاغة، ج۹، ص۷۴.    
۲۱. ↑ السید الشریف الرضی، نهج البلاغة ت الحسون، ص۱۴۱، خطبه ۸۱.    
۲۲. ↑ عبده، محمد، نهج البلاغة - ط مطبعة الاستقامة، ج۲، ص۱۲۷، خطبه ۸۰.    
۲۳. ↑ صبحی صالح، نهج البلاغه، ص۱۰۶، خطبه ۸۱.    
۲۴. ↑ مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۱۴۷.    
۲۵. ↑ ابن میثم بحرانی، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۲، ص۴۹۰.    
۲۶. ↑ ابن میثم بحرانی، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۲، ص۴۹۰.    
۲۷. ↑ مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیرالمؤمنین، ج۳، ص۳۱۶.    
۲۸. ↑ هاشمی خویی، حبیب الله، منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغة، ج۵، ص۳۳۳.    
۲۹. ↑ ابن ابی الحدید، شرح نهج البلاغة، ج۶، ص۲۳۵.    


• قرشی بنابی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، برگرفته از مقاله «عناء»، ج۲، ص۷۶۰.    


رده‌های این صفحه : مفردات نهج البلاغه | واژه شناسی واژگان خطبه 142 نهج البلاغه | واژه شناسی واژگان خطبه 179 نهج البلاغه | واژه شناسی واژگان خطبه 81 نهج البلاغه
جعبه ابزار