عمران بن شاهین
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
عمران بن شاهین (متوفای ۳۶۹ق)، از شورشیان منطقه بطائح
عراق در قرن چهارم قمری بود که در زمان تسلط
دیلمیان حکومت مستقلی بنام
شاهینیه تشکیل داد.
معزالدوله دیلمی با او جنگیدند اما نتوانست او را شکست دهد. او سرانجام به
سال ۳۶۹ قمری درگذشت و پسرش جانشین او شد.
عمران بن شاهین سرسلسله و مؤسس امارت شاهینیه در بطحیه بود. اصل وی از «جامده» (از نواحیِ تابع واسط) و مجهولالنسب است. در ناحیه سواد (سواد عراق) بالید و به
بنی سلیم منسوب است.
عمران چون به
قتل متهم بود، به بطائح (میانه واسط و
بصره) گریخت و در بیشهزارها پناه گرفت. در آن جا راهزنی میکرد و به صید ماهی و پرندگان میپرداخت.
به تدریج راهزنان گرد عمران جمع شدند؛ به طوری که افرادش زیاد شد و کارش بالا گرفت. آن گاه دژی بنا نهاد و جای پای محکمی یافت. یارانش نیز بر سربازان و نیروهای سلطان تجرّی کرده راه را بر آنان میبستند و از فرماندهان و کارگزاران حاکم که از آن ناحیه میگذشتند، حق راهداری و پاسبانی مطالبه میکردند و چنانچه امتناع میکردند، آنان را میزدند.
سلطه ابن شاهین بر نواحی بطائح گسترش یافت؛ از این رو معزالدوله دیلمی در
سال ۳۳۸ ق سپاهی تحت امر وزیر
ابوجعفر صیمری به سوی او فرستاد، اما عمران او را شکست داد. جنگهای دیگری نیز بین او و معزالدوله رخ داد و با این شرط که امارت بطیحه برای عمران و پس از وی برای فرزندانش باشد، با یکدیگر
صلح کردند.
عمران، مدت چهل سال؛ یعنی تا سال مرگش (۳۶۹ق) با اقتدار فرمان راند. پس از وی، فرزندانش امارت را به ارث بردند و پسرش
حسن بن عمران جانشین او شد.
عبدالسلام ترمانینی، رویدادهای تاریخ اسلام، ترجمه پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی، ج۲، ص۳۰۸.