شیخ زین الدین، ابو محمد، علی بن یونس نباطی بیاضی، عالمی فاضل و محقق، فقیه، مفسر و متکلم بوده و در عین حال ادیبی فرزانه و شاعر بوده است. در کمالات روحی و سیر معنوی نیز به بالاترین درجات ممکن رسیده بود.
تاریخ دقیق ولادت شیخ زین الدین، ابو محمد، علی بن یونس نباطی بیاضی مشخص نیست؛ اما آنچه شیخ آقا بزرگ تهرانی نیز تایید کرده ولادت او را در حدود سال‌های ۸۰۴ یا ۸۰۵ هجری نشان می‌دهد.
بنابر شهادت بزرگان از علما و شاگردان، او عالمی فاضل و محقق، فقیه، مفسر و متکلم بوده و در عین حال ادیبی فرزانه و شاعر بوده است. همچنان که با اندک تاملی در آثار او به خوبی جنبه‌های فراوان علمی و روحی او بر انسان آشکار می‌گردد. شیخ علی نباطی در کمالات روحی و سیر معنوی نیز به بالاترین درجات ممکن رسیده و ولایت ناب در سراسر نوشته‌های او مشهود است. در کلمات و سخنان بزرگان پیرامون شخصیت او جز مدح و ستایش هیچ نمی‌بینیم؛ چرا که هر کس نظر به شخصیت والای او کرده جز کمالات روحی و اخلاقی ندیده است.
دیار جبل عامل در قرن‌های نهم و دهم اوج شکوفایی خود را می‌گذراند. با نگاهی گذرا به تاریخ اسلام در این دو قرن می‌بینیم که بسیاری از علمای تشیع از آن سامان برخاسته‌اند. با این حال، یکی از مناطقی که بیشترین ظلم‌ها را دیده و بزرگ‌ترین فجایع بشری در آن اتفاق افتاده منطقه جبل عامل است. در قرون ۱۱ و ۱۲ هجری بارها جبل عامل مورد حمله یاغیان و طاغیان قرار گرفت به طوری که در یک حمله ۴۰ هزار شیعه کشته شدند و زن‌هایشان به اسارت گرفته شد و بقیه ساکنان آنجا کوچ داده شدند. در حمله جزار به جبل عامل تنها در کتابخانه شیخ علی خاتون آبادی پنج هزار نسخه خطی به آتش کشیده شد و چه بسیار کتاب‌ها که زیر خروارها خاک مدفون گشت. در این بین نام و آثار بسیاری از علمای آن منطقه به فراموشی سپرده شد و متاسفانه آنها که به دست ما رسیده بسیار ناچیز است و اندکی است از بسیار! آری، از جمله چیزهایی که در این فجایع از بین رفته شرح حال بزرگانی چون علی بن یونس نباطی است که آگاهی مختصری پیرامون زندگی او داریم.
در زندگی مرحوم بیاضی مسئله وفات و سال و تاریخ آن بسیار روشن است، چرا كه برادر بزرگ مرحوم کفعمی، كه هم عصر او بوده، تاریخ وفات او را ذكر كرده است. علامه بیاضی، پس از یك عمر سراسر تلاش و مجاهده در سال ۸۷۷ هجری در حالی كه حدود ۷۰ سال از عمرش می گذشت به سوی دوست شتافت .
