عَلَن (مفرداتنهجالبلاغه)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
عَلَن و
عَلانِيه (به فتح عین و لام) از
واژگان نهج البلاغه به معنای آشکار شدن است.
حضرت علی (علیهالسلام) در وصف
حق تعالی و ... از این واژه استفاده نموده است.
عَلَن و
عَلانِيه به معنای آشکار شدن آمده است. «عَلَن الامر علونا و علنا و عَلانِيه: ظهر و انتشر»
امام (صلواتاللهعلیه) در وصف حق تعالی فرموده است:
«وَلاَ يُلْهِيهِ صَوْتٌ عَنْ صَوْت، وَلاَ تَجْجُزُهُ هِبَهٌ عَنْ سَلْب، وَلاَ يَشْغَلُهُ غَضَبٌ عَنْ رَحْمَة... قَرُبَ فَنأَى، وَعَلاَ فَدَنَا، وَظَهَرَ فَبَطَنَ، وَبَطَنَ فَعَلَنَ، ودَانَ وَلَمْ يُدَنْ» «خدایی که او را صدایی از صدای دیگر مشغول نسازد و بخشیدن به کسی از گرفتن
نعمت از دیگری مانع نمیشود و خشم گرفتن بر یکی از رحمت آوردن بر دیگری باز نمیدارد، نزدیک و دور، بالاست و به همه نزدیک، آشکار و نهان، پنهان است و عیان،
جزا میدهد جزا داده نمیشود.»
(شرحهای خطبه:
)
«اعلان»: آشکار کردن، «معلن» به صیغه فاعل: آشکار کننده، «علانیة»: آشکار چنانکه فرموده است:
«مَنْ أَصْلَحَ سَرِيرَتَهُ أَصْلَحَ اللهُ عَلاَنِيَتَهُ» «هر که باطن خود را اصلاح کند، خداوند ظاهر او را اصلاح فرماید.»
(شرحهای حکمت:
)
موارد زیادی از این ماده بار در
نهج البلاغه آمده است.
•
قرشی بنابی، علیاکبر، مفردات نهج البلاغه، برگرفته از مقاله «علن»، ج۲، ص۷۴۷.