• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

عقاید بنی‌عامر

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف



بنی عامر بن صعصعه از قبایل بزرگ عدنانی نجد که بعد اسلام آوردند.



بنی عامر نیز مانند بسیاری از قبایل شبه جزیره بت پرست بودند. اینان متولی نگهداری بتی به نام « ذواللبا » بودند؛ همچنین در کنار قریش ، کنانه ، خزاعه ، ثقیف و... از حُمْسیها بودند.
[۲] السیرة النبویه، ج۱، ص۲۰۰.
[۳] النسب، ص۲۵۹.
این قبایل که بر اثر تعصب و اهتمام فراوان در مناسک حج به حُمْس مشهور شده بودند، برای خود عاداتی ویژه، چون ترک وقوف در عرفات و عریان طواف کردن داشتند، ضمن آنکه برای دیگران نیز احکامی خاص چون حرمت خوردن غذایی که از بیرون حرم به داخل می‌آوردند یا وجوب طواف در لباس تهیه شده در حرم جعل کرده بودند.
[۵] السیرة النبویه، ج۱، ص۲۰۲-۲۰۳.


۱.۱ - رد سنت جاهلی

خداوند با نزول آیه ۲۶ اعراف اینان را از طواف عریان برحذر داشت و لباس را وسیله ستر عورت و تقوا را برترین لباس دانست:
[۹] مبهمات القرآن، ج۱، ص۴۷۵.
«یـبَنی ءادَمَ قَد اَنزَلنا عَلَیکُم لِباسـًا یُوری سَوءتِکُم وریشـًا و لِباسُ التَّقوی ذلِکَ خَیرٌ ذلِکَ مِن ءایـتِ اللّهِ لَعَلَّهُم یَذَّکَّرون». حمسی همچنین مقرر کرده بودند که فرد محرم حق ندارد از درِ خانه وارد آن شود، بلکه باید از پشت خیمه یا بالای سقف وارد خانه شود. خداوند با نزول آیه ۱۸۹ بقره ضمن رد این سنت جاهلی از همه مسلمانان می‌خواهد که ضمن رعایت تقوا بر خلاف سنت گذشتگان از درِ خانه‌ها وارد آنها شوند: «و لَیسَ البِرُّ بِاَن تَاتوا البُیوتَ مِن ظُهورِها و لـکِنَّ البِرَّ مَنِ اتَّقی وَاتوا البُیوتَ مِن اَبوبِها واتَّقوا اللّهَ لَعَلَّکُم تُفلِحون». از دیگر اعتقادات بنی عامر و قبایلی چون ثقیف و خزاعه حرمت خوردن قسمتی از زراعت خود و همچنین گوشت برخی از حیوانات بود؛ مانند بحیره (ناقه‌ای که پس از دهمین زایمان خود گوشش را می‌شکافتند و رهایش می‌کردند) یا سائبه ( شتری که بر اثر نذری آن را رها می‌کردند یا چون ۱۰ بچه ماده زاییده بود آن را رها می‌کردند و دیگر نه بر آن سوار می‌شدند و نه از شیر آن می‌خوردند) یا وصیله (بچه هفتم گوسفند اگر نر بود آن را نذر بتها می‌کردند) یا حام (حیوانی نر که ۱۰ فرزند داشت و از آن پس بر پشت آن بار نمی‌بردند). خداوند با نزول آیه ۱۶۸ بقره با رد این گونه عقاید، مردم را به استفاده صحیح و حلال از نعمتهای خود توصیه می‌کند: «یـاَیُّهَا النّاسُ کُلوامِمّا فِی الاَرضِ حَلـلاً طَیِّبـًا ولا تَتَّبِعوا خُطُوتِ الشَّیطـنِ اِنَّهُ لَکُم عَدُوٌّ مُبین» برخی با عطف ضمیر «هُم» در آیه ۱۷۰ بقرهبه مخاطبان آیه ۱۶۸ این آیه را نیز در شان بنی عامر می‌دانند. خداوند در این آیه ضمن بیان گفتار این افراد که با رد احکام خداوند عمل به سنتها و گفته‌های پیشینیان خود را لازم می‌دانستند اعمال و گفتار گذشتگان آنان را مردود و آنان را گمراه خوانده است: «واذا قیلَ لَهُمُ اتَّبِعوا ما اَنزَلَ اللّهُ قالوا بَل نَتَّبِعُ ما اَلفَینا عَلَیهِ ءاباءَنا اَولَو کانَ ءاباؤُهُم لایَعقِلونَ شَیــًا و لا یَهتَدون».


۱. جواد علی، المفصل، ج۱۱، ص۲۱۴.    
۲. السیرة النبویه، ج۱، ص۲۰۰.
۳. النسب، ص۲۵۹.
۴. بغدادی، محمد بن حبیب، المنمق فی اخبار قریش، ص۱۲۸.    
۵. السیرة النبویه، ج۱، ص۲۰۲-۲۰۳.
۶. بغدادی، محمد بن حبیب، المنمق فی اخبار قریش، ص۱۲۷-۱۲۸.    
۷. اعراف/سوره۷، آیه۲۶.    
۸. سیوطی، عبدالرحمان بن ابوبکر، الدر المنثور فی التفسیر بالماثور، ج۳، ص۴۳۳.    
۹. مبهمات القرآن، ج۱، ص۴۷۵.
۱۰. بقره/سوره۲، آیه۱۸۹.    
۱۱. طبرسی، فضل بن حسن، مجمع البیان، ج۲، ص۲۷.    
۱۲. بقره/سوره۲، آیه۱۶۸.    
۱۳. طبرسی، فضل بن حسن، مجمع البیان، ج۱، ص۴۶۷.    
۱۴. ابن جوزی، عبدالرحمان بن علی، زاد المسیر فی علم التفسیر، ج۱، ص۱۳۱.    
۱۵. بقره/سوره۲، آیه۱۷۰.    
۱۶. ابن جوزی، عبدالرحمان بن علی، زاد المسیر فی علم التفسیر، ج۱، ص۱۳۲.    
۱۷. بقره/سوره۲، آیه۱۷۰.    



مرکز دائرة المعارف قرآن کریم، برگرفته از مقاله «بنی عامر بن صعصعه».    




جعبه ابزار