عَطْب (مفرداتنهجالبلاغه)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
عَطْب (به فتح عین و سکون طاء) به معنای نرمی و
عَطَب (به فتح عین و طاء) به معنای هلاکت و شدّت غضب از
واژگان نهج البلاغه است.
حضرت علی (علیهالسلام) در مقام
موعظه و ... از این واژه استفاده نموده است.
عَطْب به معنای نرمی
و
عَطَب به معنای هلاکت و شدّت غضب آمده است.
امام (صلواتاللهعلیه) در مقام موعظه فرموده است:
«وَمَنْ سَلَّ سَيْفَ الْبَغْيِ قُتِلَ بِهِ، وَمَنْ كَابَدَ الاَْمُورَ عَطِبَ» «هر کس
شمشیر ظلم برکشد با آن کشته میشود و هر که در کارها خود را به رنج اندازد هلاک میشود.»
(شرحهای حکمت:
)
درباره دهر و روزگار فرموده است:
«يَرْمِي الْحَيَّ بِالْمَوْتِ، وَالصَّحِيحَ بِالسَّقَمِ، وَالنَّاجِيَ بِالْعَطَبِ» «میاندازد زنده را به مرگ و سالم را به
مرض، و نجات یافته را به هلاکت.»
(شرحهای خطبه:
)
و نیز درباره
دنیا فرموده:
«دَارُ حَرَب وَسَلَب، وَنَهْب وَعَطَب» (سراى جنگ و غارتگرى و تبهكارى و هلاكت است.)
(شرحهای خطبه:
) ناگفته نماند هر سه مورد در معنای هلاکت به کار رفته است.
این ماده سه بار در
نهج البلاغه آمده است.
•
قرشی بنابی، علیاکبر، مفردات نهج البلاغه، برگرفته از مقاله «عطب»، ج۲، ص۷۲۶.