• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

عتد (مفردات‌نهج‌البلاغه)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف





عَتَد و عَتَاد (به قتح عین و تاء) از واژگان نهج البلاغه به معنای آماده شدن است. حضرت علی (علیه‌السلام) درباره دنیا و نامه به منذر بن جارود عبدی از این واژه استفاده نموده است.



عَتَد و عَتَاد به معنای آماده شدن آمده است. «عَتُدَ الشيءُ عَتَاداً: تهیّا»
اعتاد: آماده کردن. عتید: آماده.


امام (صلوات‌الله‌علیه) درباره دنیا فرموده است: «يْرُهَا زَهِيدٌ، وَشَرُّهَا عَتِيدٌ» «خیر آن کنار شونده و شرّش آماده است» (شرح‌های خطبه: )
به منذر بن جارود عبدی که از حاکمانش بود و در کار خود خیانت کرد نوشته است: «أَنْتَ فِيَما رُقِّيَ إِلَيَّ عَنْكَ لاَتَدَعُ لِهَوَاكَ انْقِيَاداً، وَلاَ تُبْقِي لاِخِرَتِكَ عَتَاداً، تَعْمُرُ دُنْيَاكَ بَخَرَابِ آخِرَتِكَ» «آن‌طوری‌ که به من نوشته شده: اطاعت هوای نفس را ترک نمی‌کنی، و برای آخرتت آماده‌ای نمی‌گذاری» (شرح‌های نامه: ) «عتاد» چیز آماده شده، ظاهراً مصدر از برای مفعول است.


این ماده دو بار در نهج البلاغه آمده است.


۱. قرشی بنابی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، ج۲، ۷۰۰.    
۲. طریحی، فخر‌الدین، مجمع البحرین ت-الحسینی، ج۳، ص۹۸.    
۳. شرتونی، سعید، اقرب الموارد، ج۳، ص۴۷۰.    
۴. شرتونی، سعید، اقرب الموارد، ج۳، ص۴۷۰.    
۵. السید الشریف الرضی، نهج البلاغة ت الحسون، ص۲۵۹، خطبه ۱۱۲.    
۶. عبده، محمد، نهج البلاغة - ط مطبعة الاستقامة، ج۱، ص۲۲۰، خطبه ۱۱۰.    
۷. صبحی صالح، نهج البلاغه، ص۱۶۷، خطبه ۱۱۳.    
۸. مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۲۴۷.    
۹. ابن میثم بحرانی، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۳، ص۱۶۳.    
۱۰. ابن میثم بحرانی، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۳، ص۱۶۴.    
۱۱. مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیرالمؤمنین، ج۵، ص۷۰.    
۱۲. هاشمی خویی، حبیب الله، منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغة، ج۸، ص۴۵.    
۱۳. ابن ابی الحدید، شرح نهج البلاغة، ج، ص۲۴۶.    
۱۴. السید الشریف الرضی، نهج البلاغة ت الحسون، ص۷۶۰، نامه ۷۱.    
۱۵. عبده، محمد، نهج البلاغة - ط مطبعة الاستقامة، ج۲، ص۱۴۵، نامه ۷۱.    
۱۶. صبحی صالح، نهج البلاغه، ص۴۶۲، نامه ۷۱.    
۱۷. مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۷۲۳.    
۱۸. ابن میثم بحرانی، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج، ص۳۸۰.    
۱۹. ابن میثم بحرانی، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۵، ص۳۸۱.    
۲۰. مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیرالمؤمنین، ج۱۱، ص۳۷۹.    
۲۱. هاشمی خویی، حبیب الله، منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغة، ج۲۰، ص۳۹۶.    
۲۲. ابن ابی الحدید، شرح نهج البلاغة، ج۱۸، ص۵۴.    



قرشی بنابی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، برگرفته از مقاله «عتد»، ج۲، ص۷۰۰.    






جعبه ابزار