• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

عَبّ (مفردات‌نهج‌البلاغه)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف





عَبّ (به فتح عین) از واژگان نهج البلاغه به معنای نوشیدن است. حضرت علی (علیه‌السلام) درباره خلقت آسمان‌ها و تهدید طلحه و زبیر و پیروان آنها از این واژه استفاده نموده است.



عَبّ به معنای نوشیدن آمده است.«عَبَّ‌ الماءَ عَبّاً: شربهُ‌» عباب: بالا رفتن مثل بالا رفتن موج: «البَحرُ عُبَاباً: اِرتَفَعَ و كَثر موجُهُ‌»


امام (صلوات‌الله‌علیه) در باره خلقت آسمان‌ها فرموده است: «تَرُدُّ أَوَّلَهُ عَلَى آخِرِهِ، وَسَاجِيَهُ عَلَى مَائِرِهِ، حَتَّى عَبَّ عُبَابُهُ، وَرَمَى بِالزَّبَدِ رُكَامُهُ» «باد اوّل آب را بآخرش برمی‌گردانید و ایستاده‌اش را بر متحرّکش می‌انداخت تا ارتفاعش بالا آمده، و متراکمش کف‌ انداخت.» (شرح‌های خطبه: )
در تهدید طلحه و زبیر و پیروان آنها فرمود: «وَايْمُ اللهِ لاَُفْرِطَنَّ لَهُمْ حَوْضاً أَنَا مَاتِحُهُ، لاَ يَصْدُرُونَ عَنْهُ بِرِيٍّ، وَلاَ يَعُبُّونَ بَعْدَهُ فِي حَسْي» یعنی به خدا قسم حوضی برای آنها پر می‌کنم که آبکش و ساقی آن خودم هستم از آن حوض با سیرابی بر نمی‌گردند (زیرا که آن، حوض مرگ است) و بعد از آن حوض، از غدیری آبی به سر نمی‌کشند (چون مرده و از بین رفته‌اند). (شرح‌های خطبه: ) رجوع شود به «حسی».


این ماده سه بار در نهج البلاغه آمده است.


۱. قرشی بنابی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، ج۲، ص۶۹۴.    
۲. طریحی، فخر‌الدین، مجمع البحرین ت-الحسینی، ج۲، ص۱۱۳.    
۳. فراهیدی، خلیل بن احمد، العین، ج۱، ص۹۳.    
۴. شرتونی، سعید، اقرب الموارد، ج۳، ص۴۵۹.    
۵. شرتونی، سعید، اقرب الموارد، ج۳، ص۴۵۹.    
۶. السید الشریف الرضی، نهج البلاغة ت الحسون، ص، خطبه ۱    
۷. عبده، محمد، نهج البلاغة - ط مطبعة الاستقامة، ج۲، ص۱۱، خطبه ۱.    
۸. صبحی صالح، نهج البلاغه، ص۴۱، خطبه ۱.    
۹. مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۲۵.    
۱۰. ابن میثم بحرانی، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۱، ص۲۸۹.    
۱۱. ابن میثم بحرانی، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۱، ص۲۹۸.    
۱۲. مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیرالمؤمنین، ج۱، ص۱۴۰.    
۱۳. هاشمی خویی، حبیب الله، منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغة، ج۱، ص۳۷۵.    
۱۴. ابن ابی الحدید، شرح نهج البلاغة، ج۱، ص۸۸.    
۱۵. السید الشریف الرضی، نهج البلاغة ت الحسون، ص۳۰۰، خطبه ۱۳۷.    
۱۶. عبده، محمد، نهج البلاغة - ط مطبعة الاستقامة، ج۲، ص۲۸، خطبه ۱۳۳.    
۱۷. صبحی صالح، نهج البلاغه، ص۱۹۵، خطبه ۱۳۶.    
۱۸. مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۲۹۳.    
۱۹. ابن میثم بحرانی، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۳، ص۳۰۵.    
۲۰. ابن میثم بحرانی، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۳، ص۳۰۶.    
۲۱. مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیرالمؤمنین، ج۵، ص۵۱۲.    
۲۲. هاشمی خویی، حبیب الله، منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغة، ج۸، ص۳۴۰.    
۲۳. ابن ابی الحدید، شرح نهج البلاغة، ج۹، ص۳۳.    



قرشی بنابی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، برگرفته از مقاله «عبّ»، ج۲، ص۶۹۴.    






جعبه ابزار