عبدالسلام بن محمد ترمانینی
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
عبدالسلام بن محمد بن عبدالکریم،
مفتی و
ادیب و
محدث اهل سنت بود.
عبدالسلام در ۱۲۳۸ به دنیا آمد.
علوم مقدماتی متداول را از پدرش فراگرفت، در ۱۲۵۰ به قصد ادامه تحصیل با پدرش به
مصر رفت و در همان
سال پدر خود را از دست داد.
عبدالسلام در جامع الازهر به یادگیری علوم و فنون مختلف پرداخت؛
حدیث و
تفسیر را از
طنطاوی و دیگران و
علوم عقلی و نقلی را از
شیخ احمد بَهیّ فراگرفت.
هم زمان با تحصیل در الازهر، به
تدریس نیز اشتغال داشت.
در ۱۲۶۶ پس از شانزده سال
تعلم و
تعلیم، و با دریافت
اجازه روایت از عموم علمای الازهر به درخواست عمویش، شیخ احمد، به حلب برگشت.
عبدالسلام در راه بازگشت از مصر به
قدس رفت و با افاضل آن‌جا دیدار کرد و از آن‌جا به
بیروت و
شام رفت واز
علامه کُزبری اجازه روایت حدیث گرفت، سپس به حلب رفت و با هدایت عمویش در جامع صروی به
تدریس پرداخت و پس از فوت عمویش، مدرّس مدرسه رحیمیّه شد.
بسیاری از
علما از وی
علم آموختند، از جمله
شیخ احمد زویتین ی،
شیخ سعید سنکری،
شیخ احمد کواکبی و
شیخ عبداللّه سلطان. پس از آن در جامع اموی به تدریس حدیث پرداخت. بزرگان و اعیان حلب، از جمله جمیل پاشا حاکم
حلب، در درس حدیث او حاضر می‌شدند.
عبدالسلام در
فن شعر و
نثر مهارت بسیاری داشته و
قواعد فقهی و مطالب علمی و دینی را به نظم در می‌آورده است. وی دیوان شعری داشته که قسمت اعظم آن از بین رفته است.
تاریخ درگذشت او را ۱۳۰۵ نوشته اند.
از تألیفات اوست:
ذخائر الآثار فی تراجم رواة الحدیث و الآثار؛ تذکرة الوعاظ لجمیل المعانی و الالفاظ در حدیث؛ لطف التعبیر علی شرح التحریر در فقه شافعی؛ رفع الخلاف والشقاق فی احکام الطلاق.
(۱) زرکلی، اعلام.
(۲) محمدراغب طبّاخ، اعلام النبلاء بتاریخ حلب الشهباء، چاپ محمد کمال، حلب ۱۴۰۸ـ۱۴۰۹/ ۱۹۸۸ـ۱۹۸۹.
(۳) کحّاله، عمررضا، معجم المؤلفین.
(۴) زکی محمد مجاهد، الاعلام الشرقیة فی المائة الرابعة عشرة الهجریة، بیروت ۱۹۹۴.
دانشنامه جهان اسلام، بنیاد دائرة المعارف اسلامی، برگرفته از مقاله «تِرمانینی»، شماره۳۴۸۷.
