عبدالسلام بن سعید تنوخی (رویدادهای‌تاریخ‌اسلام‌ترمانینی)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
عبدالسلام بن سعید تنوخی،
فقیه مالکی
قرن سوم هجری است. وی
قضاوت قیروان را در دوره خود به‌عهده گرفت. فقیهان بسیاری در حوزه درسی او
تعلیم یافتند. آنان فقه
مذهب مالک را از وی آموختند. کتاب
المدوّنة الکبری در
مذهب مالکی از کتب معروف وی است.
عبدالسلام بن سعید بن حبیب تنوخی ملقب به سحنون، به علت تیزهوشی و درک و فهم قوی (هم‌نام با پرنده‌ای تیزبین که سحنون خوانده می‌شود) به این نام ملقب شد. اصل او از
شام و از شهر
حمص بود. پدرش همراه سپاه حمص، به
قیروان رفت و فرزندش عبدالسلام آن‌جا زاده شد. عبدالسلام، در قیروان به کسب دانش پرداخت. سپس به
تونس رفت و از آن‌جا به
مصر، شام و
حجاز رهسپار شد و
فقه را از مشاهیر فقها آموخت و در سال ۱۹۱ ق به قیروان بازگشت.
او
قضاوت قیروان را در دوره حاکم آن سامان،
محمد بن اغلب به‌عهده گرفت. وی را به‌جهت پایبند بودن به
عدالت، «چراغ قیروان» می‌خواندند. او هم‌چنان در پست قضاوت باقی ماند تا این‌که اجلش فرا رسید. وی از بابت قضاوت نه حقوقی می‌گرفت و نه از سلطان صله‌ای پذیرفت. شیفتگان دانش از افریقیه و
اندلس به محضر او می‌آمدند و فقیهان بسیاری در حوزه درسی او
تعلیم یافتند. آنان فقه
مذهب مالک را از وی آموختند. سحنون زاهدی بود که در گفتن حق از هیچ سلطانی هراس نداشت. وی بلند مرتبه و با
عزت نفس بود.
وی کتابی در مذهب مالکی، تالیف کرد و آن را
المدوّنة الکبری نام نهاد. او هم‌چنین در دانش‌های بسیاری؛ مانند
حدیث، فقه، تاریخ و شیوه بحث و مناظره کتاب‌هایی نگاشته است. سحنون در هشتاد سالگی در قیروان درگذشت.
عبدالسلام ترمانینی، رویدادهای تاریخ اسلام، ترجمه پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی، ج۱، ص۵۲۱.
