• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

عبدالرحمان بن عمر بلقینی

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف


عبدالرحمان بن عمر، ابوالفضل جلال الدین بلقینی از خاندان بلقینی و علما و قاضیان شافعی مصر در قرن هشتم و نهم است.


محدث، فقیه، اصولی، واعظ و ادیب بود.
در ۷۶۳ در قاهره به دنیا آمد و زیرنظر پدرش، سراج الدین، حافظ قرآن شد.
همچنین نزد او مختصر ابن حاجب، الفیه ابن مالک و صحاح ششگانه را فراگرفت.
پدرش برای آموزش او کتاب تَدریب را در فقه نگاشت.
[۱] کحّاله، عمررضا، معجم المؤمنین، ج۵، ص۱۶۰، دمشق ۱۹۵۷۱۹۶۱، چاپ افست بیروت.    
[۲] سخاوی، محمد بن عبدالرحمان، الضوء اللامع لاهل القرن التاسع، ج۴، ص۱۰۶ ۱۰۷، قاهره.    

جلال الدین از بیش از یکصد تن از راویان حدیث، اجازه داشت که از جمله آنان ابن عقیل، پدربزرگ مادریش، و تاج الدین سبکی (متوفی ۷۷۱) بودند.
[۳] سخاوی، محمد بن عبدالرحمان، الضوء اللامع لاهل القرن التاسع، ج۴، ص۱۰۷، قاهره.    

جلال الدین به جای برادرش، محمد، به مقام قاضی عسکری نائل شد و در ۷۷۳ با پدرش در رکاب سلطان برقوق (حک: ۷۸۴ـ۸۰۱) به حلب رفت؛ در بازگشت به قاهره سیصد مملوک به همراه خود آورد که همگی در درس او حاضر می‌شدند و او را قاضی القضات می‌خواندند.
[۴] سخاوی، محمد بن عبدالرحمان، الضوء اللامع لاهل القرن التاسع، ج۴، ص۱۰۷ ۱۰۸، قاهره.    

سرانجام وی با مساعدت پدر و درباریان عملاً به مقام قاضی القضاتی ارتقا یافت و تا ۸۲۱، مگر در پاره ای از زمان، در این مقام باقی بود.
[۵] سخاوی، محمد بن عبدالرحمان، الضوء اللامع لاهل القرن التاسع، ج۴، ص۱۰۸، قاهره.    


جلال الدین در ۸۲۴ به مرض صرع درگذشت.
به گفته برخی، او را مسموم کرده بوده اند.
[۶] سیوطی، عبدالرحمان بن ابی بکر، حسن المحاضره فی تاریخ مصر و القاهره، ج۱، ص۴۳۸، چاپ محمد ابوالفضل ابراهیم، (قاهره) ۱۳۸۷ /۱۹۶۷.    
[۷] زرکلی، خیرالدین، الاعلام، ج۳، ص۳۲۰، بیروت ۱۹۸۶.
[۸] سخاوی، محمد بن عبدالرحمان، الضوء اللامع لاهل القرن التاسع، ج۴، ص۱۱۲، قاهره.    

او را در کنار پدرش به خاک سپردند.
[۹] سخاوی، محمدبن عبدالرحمان، الضوء اللامع لاهل القرن التاسع، ج۴، ص۱۱۲، قاهره.    


از آثار اوست: منتهی السُؤل و الامل در علم اصول به نظم؛ رساله فی معرفه الکبائر و الصغائر؛ الخصائص النبویّه؛ الافهام بِما وقع فی صحیح البخاری من الابهام؛ بذل النصیحه فی دفع الفضیحَه.
از او تفسیر ناتمامی از قرآن نیز به جا مانده است.
[۱۰] کحّاله، عمررضا، معجم المؤمنین، ج۵، ص۱۶۰، دمشق ۱۹۵۷۱۹۶۱، چاپ افست بیروت.    
[۱۱] بغدادی، اسماعیل، هدیه العارفین، ج۱، ص۵۳۰.    
[۱۲] سخاوی، محمدبن عبدالرحمان، الضوء اللامع لاهل القرن التاسع، ج۴، ص۱۱۳، قاهره.    


۱. ↑ کحّاله، عمررضا، معجم المؤمنین، ج۵، ص۱۶۰، دمشق ۱۹۵۷۱۹۶۱، چاپ افست بیروت.    
۲. ↑ سخاوی، محمد بن عبدالرحمان، الضوء اللامع لاهل القرن التاسع، ج۴، ص۱۰۶ ۱۰۷، قاهره.    
۳. ↑ سخاوی، محمد بن عبدالرحمان، الضوء اللامع لاهل القرن التاسع، ج۴، ص۱۰۷، قاهره.    
۴. ↑ سخاوی، محمد بن عبدالرحمان، الضوء اللامع لاهل القرن التاسع، ج۴، ص۱۰۷ ۱۰۸، قاهره.    
۵. ↑ سخاوی، محمد بن عبدالرحمان، الضوء اللامع لاهل القرن التاسع، ج۴، ص۱۰۸، قاهره.    
۶. ↑ سیوطی، عبدالرحمان بن ابی بکر، حسن المحاضره فی تاریخ مصر و القاهره، ج۱، ص۴۳۸، چاپ محمد ابوالفضل ابراهیم، (قاهره) ۱۳۸۷ /۱۹۶۷.    
۷. ↑ زرکلی، خیرالدین، الاعلام، ج۳، ص۳۲۰، بیروت ۱۹۸۶.
۸. ↑ سخاوی، محمد بن عبدالرحمان، الضوء اللامع لاهل القرن التاسع، ج۴، ص۱۱۲، قاهره.    
۹. ↑ سخاوی، محمدبن عبدالرحمان، الضوء اللامع لاهل القرن التاسع، ج۴، ص۱۱۲، قاهره.    
۱۰. ↑ کحّاله، عمررضا، معجم المؤمنین، ج۵، ص۱۶۰، دمشق ۱۹۵۷۱۹۶۱، چاپ افست بیروت.    
۱۱. ↑ بغدادی، اسماعیل، هدیه العارفین، ج۱، ص۵۳۰.    
۱۲. ↑ سخاوی، محمدبن عبدالرحمان، الضوء اللامع لاهل القرن التاسع، ج۴، ص۱۱۳، قاهره.    


دانشنامه جهان اسلام، بنیاد دائرة المعارف اسلامی، برگرفته از مقاله «بلقینی»، شماره۱۷۳۳.    


رده‌های این صفحه : تراجم | خاندان ها | علمای اهل سنت | علمای قرن نهم | علمای قرن هشتم
جعبه ابزار