عبادت (مفردات‌نهج‌البلاغه)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
عِبادَت (به کسر عین و فتح دال) از
واژگان نهج البلاغه به معنای پرسش و اطاعت است.
حضرت علی (علیه‌السلام) در مورد
صدقه و ... از این واژه استفاده نموده است.
عِبادَت به معنای پرسش و اطاعت آمده است. در
مجمع البیان فرموده است: «العِبادَة فَی اللُغة هی الذّلة»
و در
صحاح اللغه آمده است: «العِبادَة الطاعَة»
و در
اقرب الموارد آمده است:«العِبادَة: الطاعَة و نَهایِة التِعظیم لله تعالی»
پس عبادت همان فرمانبری و پرستش و اطاعت خداست، خواه در امور زندگی و خواه در اعمال تقرّبی، و آن‌کس که نحوه زندگی خود را طبق فرامین حق تنظیم کرده عبد خدا و بنده خداست، هر قدر در این راه بیشتر رود عبادت او حقیقی‌تر است و بالعکس. می‌شود گفت: بهترین ترسیم آن قول
حضرت ابراهیم (علیه‌السلام) است که فرمود:
(قُلْ اِنَّ صَلاتِی وَ نُسُکِی وَ مَحْیایَ وَ مَماتِی لِلَّهِ رَبِّ) (بگو: «
نماز و تمام
عبادات من، و زندگى و
مرگ من، همه براى خداوندى است كه
پروردگار جهانيان است.)
«
عبد» و «عباد» اغلب در بنده خدا بودن به کار می‌رود و «عبد-
عبید» در
بنده و
برده انسان بودن.
امام (صلوات‌الله‌علیه) در
حکمت ۳ فرموده است:
«وَالصَّدَقَةُ دَوَاءٌ مُنْجِحٌ، وَأَعْمَالُ الْعِبَادِ فِي عَاجِلِهِمْ، نُصْبُ أَعْيُنِهِمْ فِي آجِلِهِمْ.» («صدقه» و کمک به نیازمندان داروی مؤثّری است، و اعمال بندگان در این
دنیا، نصب العین آنها در
آخرت خواهد بود.)
(شرح‌های حکمت:
)
از این ماده موارد بی‌شماری در
نهج البلاغه آمده است.
•
قرشی بنابی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، برگرفته از مقاله «عبد»، ج۲، ص۶۹۵.
