• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

عاقِبَة (مفردات‌قرآن)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف





عاقِبَة (به کسر قاف و فتح باء) از واژگان قرآن کریم به معنای پايان است.
در عاقبت خوب و بد، هر دو به كار می‌رود.
مشتقات عاقِبَة که در آیات قرآن آمده عبارتند از:
الْعاقِبَةُ (به کسر قاف و فتح باء) به معنای عاقبت و سرانجام،
الْعِقابِ‌ (به کسر قاف) به معنای کیفر،
عاقَبْتُمْ‌ (به فتح قاف و سکون باء) به معنای مجازات،
فَعاقِبُوا (به کسر قاف) به معنای کیفر است.


عاقِبَة به معنای پايان است.
در عاقبت خوب و بد، هر دو به كار می‌رود.
راغب گفته: عاقبة مجرد از اضافه مخصوص ثواب و در صورت مضاف بودن گاهى در عذاب به كار رود. استعمالات قرآن مؤيد اوست.
عقاب، عقوبت و معاقبه مخصوص به عذاب‌ هستند.


به مواردی از عاقِبَة که در قرآن به‌ کار رفته است، اشاره می‌شود:

۲.۱ - الْعاقِبَةُ (آیه ۱۲۸ سوره اعراف)

(وَ الْعاقِبَةُ لِلْمُتَّقِينَ‌)
(و سرانجام نيک براى پرهيزگاران است.)

۲.۲ - الْعاقِبَةُ (آیه ۱۳۲ سوره طه)

(وَ الْعاقِبَةُ لِلتَّقْوى‌)
(و عاقبت نيک در سايه تقواست.)

۲.۳ - عاقِبَةُ (آیه ۱۳۷ سوره آل عمران)

(فَانْظُروا كَيْفَ كانَ‌ عاقِبَةُ الْمُكَذِّبِينَ‌)
(و ببينيد سرانجام تكذيب‌كنندگان آیات خدا چگونه بوده است؟!)

۲.۴ - الْعِقابِ‌ (آیه ۱۹۶ سوره بقره)

(وَ اعْلَمُوا أَنَّ اللَّهَ شَدِيدُ الْعِقابِ‌)
(و بدانيد كه خداوند، سخت‌ کیفر است.)

۲.۵ - عاقَبْتُمْ‌ (آیه ۱۶ سوره نحل)

(وَ إِنْ‌ عاقَبْتُمْ‌ فَعاقِبُوا بِمِثْلِ ما عُوقِبْتُمْ‌ بِهِ‌)
(و هر گاه خواستيد مجازات كنيد، تنها همان گونه كه به شما تعدّى شده كيفر دهيد.)


۱. قرشی بنابی، علی‌اکبر، قاموس قرآن، ج۵، ص۲۲.    
۲. راغب اصفهانی، حسین، المفردات فی غریب القرآن، ص۵۷۵.    
۳. طریحی نجفی، فخرالدین، مجمع البحرین، ج۲، ص۱۲۴-۱۲۵.    
۴. اعراف/سوره۷، آیه۱۲۸.    
۵. مکارم شیرازی، ناصر، ترجمه قرآن‌، ص۱۶۵.    
۶. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ترجمه محمدباقر موسوی، ج۸، ص۲۸۷.    
۷. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ج۸، ص۲۲۴.    
۸. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ترجمه محمد بیستونی، ج۹، ص۲۱۹.    
۹. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ج۴، ص۷۱۷.    
۱۰. طه/سوره۲۰، آیه۱۳۲.    
۱۱. مکارم شیرازی، ناصر، ترجمه قرآن‌، ص۳۲۱.    
۱۲. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ترجمه محمدباقر موسوی، ج۱۴، ص۳۳۴.    
۱۳. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ج۱۴، ص۲۳۹.    
۱۴. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ترجمه محمد بیستونی، ج۱۶، ص۹۲.    
۱۵. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ج۷، ص۶۰.    
۱۶. آل عمران/سوره۳، آیه۱۳۷.    
۱۷. مکارم شیرازی، ناصر، ترجمه قرآن‌، ص۶۷.    
۱۸. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ترجمه محمدباقر موسوی، ج۴، ص۳۰.    
۱۹. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ج۴، ص۲۱.    
۲۰. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ترجمه محمد بیستونی، ج۴، ص۲۶۴.    
۲۱. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ج۲، ص۸۴۱.    
۲۲. بقره/سوره۲، آیه۱۹۶.    
۲۳. مکارم شیرازی، ناصر، ترجمه قرآن‌، ص۳۰.    
۲۴. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ترجمه محمدباقر موسوی، ج۲، ص۱۱۵.    
۲۵. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ج۲، ص۷۸.    
۲۶. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ترجمه محمد بیستونی، ج۲، ص۲۴۵.    
۲۷. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ج۲، ص۵۲۰.    
۲۸. نحل/سوره۱۶، آیه۱۲۶.    
۲۹. مکارم شیرازی، ناصر، ترجمه قرآن‌، ص۲۸۱.    
۳۰. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ترجمه محمدباقر موسوی،ج۱۲، ص۵۳۷.    
۳۱. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ج۱۲، ص۳۷۴.    
۳۲. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ترجمه محمد بیستونی، ج۱۴، ص۷۳.    
۳۳. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ج۶، ص۶۰۵.    



قرشی بنابی، علی‌اکبر، قاموس قرآن، برگرفته از مقاله «عاقبة»، ج۵، ص۲۲.    






جعبه ابزار