• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

عاصم بن علی واسطی

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف



ابوالحسین عاصم بن علی تمیمی قرشی واسطی (۱۵۰-۲۲۱ هـ)، از حافظان و پیشوایان علم حدیث در عراق و واسط در قرن دوم و سوم هجری قمری بود.



ابوالحسین عاصم بن علی بن عاصم بن صهیب تمیمی قرشی واسطی، اهل واسط و از موالی قریبه دختر محمد بن ابی‌بکر قرشی واسطی بود و در سال ۱۵۰ هـ به دنیا آمد. مدت مدیدی در بغداد می‌زیست.
او از حافظان و پیشوایان علم حدیث در عراق و واسط بود و دانش خویش را از کسانی چون سلیمان بن مغیره، لیث بن سعد، مسعودی و بسیاری دیگر فرا گرفت.
علی‌رغم آنکه گروهی وی را مورد اعتماد دانسته‌اند، ولی گفته‌اند که واسطی در نقل روایات بسیار دچار خطا شده و لذا برخی وی را ضعیف، و گروهی کذّاب برشمرده‌اند.
عاصم در مسجد رصافه بغداد کرسی تدریس داشت و هزاران شاگرد از راه‌های دور و نزدیک در درس وی حضور می‌یافتند و بسیاری از اوقات با کمبود فضای درس مواجه می‌شدند. از جمله شاگردان معروف او بخاری صاحب صحیح، ابوزرعه رازی و محمد بن یحیی بوده‌اند.


کتاب‌های امالی الجوهری و العوالی فی الحدیث یقع فی الغیلانیات، آثار عاصم است. او سرانجام از بغداد به واسط مراجعت کرد و در سال ۲۲۱ هـ درگذشت.


برای مطالعه بیشتر به منابع زیر مراجعه شود.


۱. خطیب بغدادی، احمد بن علی، تاریخ بغداد، ج۱۲، ص۲۴۱.    
۲. بخاری، محمد بن اسماعیل، التاریخ الصغیر، ج۲، ص۳۱۹.    
۳. مزی، یوسف بن عبدالرحمن، تهذیب الکمال، ج۱۳، ص۵۰۹.    
۴. صفدی، خلیل بن ایبک، الوافی بالوفیات، ج۱۶، ص۳۲۵.    
۵. خطیب بغدادی، احمد بن علی، تاریخ بغداد، ج۱۲، ص۲۴۱.    
۶. ذهبی، محمد بن احمد، میزان الاعتدال، ج۲، ص۳۵۴.    
۷. ابن‌سعد بغدادی، محمد بن سعد، الطبقات الکبری، ج۷، ص۳۱۶.    
۸. عقیلی، محمد بن عمرو، الضعفاء الکبیر، ج۳، ص۳۳۷.    
۹. ابن‌عدی، عبدالله بن عدی، الکامل فی ضعفاء الرجال، ج۶، ص۴۰۷.    
۱۰. خطیب بغدادی، احمد بن علی، تاریخ بغداد، ج۱۲، ص۲۴۲.    
۱۱. ابونصر کلاباذی، احمد بن محمد، رجال صحیح بخاری، ج۲، ص۵۶۲.    
۱۲. ذهبی، محمد بن احمد، سیر اعلام النبلاء، ج۹، ص۲۶۲.    
۱۳. ابن‌حبان، محمد بن حبان، الثقات، ج۸، ص۵۰۶.    
۱۴. وکیع ضبی، محمد بن خلف، اخبار القضاة، ج۱، ص۹۸.    
۱۵. بابانی، اسماعیل بن محمد، هدیة العارفین، ج۱، ص۴۳۵.    
۱۶. ذهبی، محمد بن احمد، تاریخ الاسلام، ج۱۶، ص۲۱۰.    
۱۷. ابن‌سعد بغدادی، محمد بن سعد، الطبقات الکبری، ج۷، ص۳۱۶.    
۱۸. ابن‌قتیبه دینوری، عبدالله بن مسلم، المعارف، ص۵۱۶.    
۱۹. ابن‌عماد حنبلی، عبدالحی بن احمد، شذرات الذهب، ج۳، ص۹۹.    
۲۰. ابن‌قتیبه دینوری، عبدالله بن مسلم، المعارف، ص۵۲۴.    
۲۱. ابن‌ابی‌حاتم رازی، عبدالرحمن بن محمد، الجرح و التعدیل، ج۶، ص۳۴۸.    
۲۲. دولابی، محمد بن احمد، الکنی و الاسماء، ج۲، ص۴۶۴.    
۲۳. صفی‌الدین خزرجی، احمد بن عبدالله، خلاصة تذهیب تهذیب الکمال، ج۱، ص۱۸۲.    
۲۴. فسوی، یعقوب بن سفیان، المعرفة و التاریخ، ج۳، ص۲۸۰.    
۲۵. فسوی، یعقوب بن سفیان، المعرفة و التاریخ، ج۳، ص۲۸۹.    
۲۶. سهمی، حمزة بن یوسف، تاریخ جرجان، ص۴۴۴.    



• پژوهشگاه فرهنگ و معارف اسلامی، دائرة المعارف مؤلفان اسلامی، ج۱، ص۴۱۷، برگرفته از مقاله «عاصم بن علی واسطی».






جعبه ابزار