طٰارِدِ (لغات‌قرآن)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
طٰارِدِ:(وَ ما أَنا بِطارِدِ الْمُؤْمِنينَ) «طٰارِدِ» از مادّه
طَرْد (به فتح طاء و سکون راء) به معنای راندن از روی بی‌اعتنائی است.
اين
آیه درحقيقت پاسخ به درخواست آن عده از
قوم ثروت‌مند و مغرور
نوح (علیه‌السلام) است كه از او خواسته بودند تا افراد بى‌سروپا و بی‌نوا را از خود براند و
طرد كند تا نزد او حاضر شوند، نوح مى‌گويد آن‌چه وظيفه من است اين است كه من پروبال خود را براى همه حق‌جويان بگشايم من هرگز ايمان‌آورندگان را
طرد نخواهم كرد. من چه اطلاعى از اعمال آن‌ها دارم حساب اعمال آن‌ها بر خداست و من نمى‌توانم آن‌ها را كه اظهار
ایمان كرده‌اند از خود برانم. نوح بى‌آنكه در اين مسئله با آن‌ها گلاويز شود، مى‌گويد من از آن‌ها چيز بدى سراغ ندارم و اگر هم چنين باشد كه شما مى‌گوييد حسابشان با خداست.
به موردی از کاربرد «
طٰارِدِ» در
قرآن، اشاره می‌شود:
(وَ ما أَنا بِطارِدِ الْمُؤْمِنينَ) «و من هرگز مؤمنان را
طرد نخواهم كرد.»
علامه طباطبایی در
تفسیر المیزان می‌فرمایند: مشركين معاصر
رسول الله (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله)، از آن جناب توقع داشته و پيشنهاد مى‌كرده‌اند كه اين يک مشت
فقیر و بيچاره‌اى كه دور خود جمع كرده‌اى، متفرق ساز. ساير امت‌ها هم از انبياى خود از اين‌گونه خواهش‌هاى بيجا داشتند، كه چرا امتيازى براى اغنيا بر
فقرا قائل نمى‌شوند، و از روى
نخوت و
غرور انتظار داشتند كه پيغمبرانشان اغنيا را دور خود جمع كرده،
فقرا و بى‌نوايان را، با اين‌كه از صميم
دل ایمان آورده‌اند، از خود دور سازند، از آن جمله از
قوم نوح (علیه‌السلام) اين نوع خواهش‌هاى بيجا را حكايت مى‌كند:
(فَقالَ الْمَلَأُ الَّذينَ كَفَروا مِنْ قَوْمِهِ ما نَراكَ إِلّا بَشَراً مِثْلَنا وَ ما نَراكَ اتَّبَعَكَ إِلّا الَّذينَ هُمْ أَراذِلُنا بادِيَ الرَّأْيِ وَ ما نَرى لَكُمْ عَلَيْنا مِنْ فَضْلٍ بَلْ نَظُنُّكُمْ كاذِبينَ قالَ يا قَوْمِ أَ رَأَيْتُمْ إِنْ كُنْتُ عَلى بَيِّنَةٍ مِنْ رَبّي وَ آتاني رَحْمَةً مِنْ عِنْدِهِ فَعُمِّيَتْ عَلَيْكُمْ أَ نُلْزِمُكُموها وَ أَنْتُمْ لَها كارِهونَ) تا آن‌جا كه مى‌فرمايد
(وَ ما أَنا بِطارِدِ الَّذينَ آمَنوا إِنَّهُمْ مُلاقوا رَبِّهِمْ) در ادامه مى‌فرمايد
(وَ لا أَقولُ لَكُمْ عِنْدي خَزائِنُ اللَّهِ وَ لا أَعْلَمُ الْغَيْبَ وَ لا أَقُولُ إِنِّي مَلَكٌ وَ لا أَقولُ لِلَّذينَ تَزْدَري أَعْيُنُكُمْ لَنْ يُؤْتِيَهُمُ اللَّهُ خَيْراً اللَّهُ أَعْلَمُ بِما في أَنْفُسِهِمْ إِنّي إِذاً لَمِنَ الظَّالِمِينَ) اگر اين آيات را با آيات مورد بحث دقيقا مقايسه نموده تطبيق دهيم اين معنا بدست مى‌آيد كه ناگزير بايد مراد از
(الَّذينَ يَدْعونَ رَبَّهُمْ بِالْغَداةِ وَ الْعَشِيِّ يُريدونَ وَجْهَهُ) مؤمنين باشند، و اگر صريحا نفرموده: مؤمنين بلكه وصف آنان را كه همان دعاى صبح و شام و يا
نماز صبح و شامشان است
ذکر كرده براى اين بوده كه بفهماند ارتباط و دوستى‌شان نسبت به خداى تعالى در امرى است كه جز خدا كسى در آن مداخله ندارد.
•
شریعتمداری، جعفر، شرح و تفسیر لغات قرآن بر اساس تفسیر نمونه، برگرفته از مقاله «طارد»، ج۳، ص ۹.
