• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

طِیَرَه (مفردات‌نهج‌البلاغه)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف


منبع: طِیَرَه (مفردات‌نهج‌البلاغه)
مقالات مرتبط: طیره.


طِیَرَه (به کسر طاء و فتح راء) از واژگان نهج البلاغه به معنای فال بد است.
حضرت علی (علیه‌السلام) درباره فال بد زدن از این واژه استفاده نموده است.
این ماده دو بار در «نهج‌البلاغه» آمده است.


طِیَرَه
[۱] قرشی بنابی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، ج۲، ص۶۸۸.    
به معنای فال بد آمده است.
[۲] طریحی نجفی، فخر‌الدین، مجمع البحرین ت-الحسینی، ج۳، ص۳۸۵.    

راغب اصفهانی گوید: اصل تطیّر در فال زدن با پرندگان است سپس در هر فال بد به کار می‌رود.
[۳] راغب اصفهانی، حسین بن محمد، المفردات فی غریب القرآن-دار القلم، ج۱، ص۵۲۸.    
[۴] شرتونی، سعید، أقرب الموارد فی فصح العربیة و الشوارد، ج۳، ص۴۱۱.    


مواردی که در «نهج‌البلاغه» به کار رفته است، به شرح ذیل می‌باشد:

۲.۱ - الطِيَرَةُ - حکمت ۳۹۰ (فال بد)

امام (صلوات‌الله‌علیه) در حکمت ۳۹۰ فرموده است:
«وَ السِّحْرُ حَقٌّ، وَ الْفَأْلُ حَقٌّ، وَ الطِيَرَةُ لَيْسَتْ بِحَقّ.»
[۵] سید رضی، محمد، نهج البلاغة ت الحسون، ص۸۷۷، حکمت ۳۹۰.    
[۶] عبده، محمد، نهج البلاغة - ط مطبعة الاستقامة، ج۳، ص۲۴۹، حکمت ۴۰۰.    
[۷] صالح، صبحی، نهج البلاغه، ص۵۴۶، حکمت ۴۰۰.    

یعنی «سحر و فال (کلمه خوبی که با آن تفاّل می‌شود) حقیقت دارد ولی فال بد حقیقت ندارد و مؤثّر نیست.
[۸] مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۸۳۷.    
(شرح‌های خطبه:
[۹] مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیرالمؤمنین، ج۱۵، ص۲۶۸.    
[۱۰] ابن ابی الحدید، عبدالحمید، شرح نهج البلاغة، ج۱۹، ص۳۷۲.    
)


۲.۲ - الاَْطْيارِ - خطبه ۱۶۵ (پرندگان)

اطیار و طیور جمع طیر است که فرموده:
«وَ ما ذَرَأَ مِنْ مُخْتَلِفِ صُوَرِ الاَْطْيارِ.»
[۱۱] سید رضی، محمد، نهج البلاغة ت الحسون، ص۳۶۱، خطبه ۱۶۵.    
[۱۲] عبده، محمد، نهج البلاغة - ط مطبعة الاستقامة، ج۲، ص۸۷، خطبه ۱۶۳.    
[۱۳] صالح، صبحی، نهج البلاغه، ص، خطبه ۱۶۵.    

«و آنچه آفریده از صورت‌های مختلف پرندگان.»
[۱۴] مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۳۶۱.    
[۱۵] بحرانی، ابن میثم، ترجمه شرح نهج البلاغه، ج۳، ص۵۵۸.    
(شرح‌های خطبه:
[۱۶] بحرانی، ابن میثم، ترجمه شرح نهج البلاغه، ج۳، ص۵۶۱.    
[۱۷] مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیرالمؤمنین، ج۶، ص۳۵۷.    
[۱۸] هاشمی خویی، حبیب الله، منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغة، ج۱۰، ص۴۹.    
[۱۹] ابن ابی الحدید، عبدالحمید، شرح نهج البلاغة، ج۹، ص۲۶۶.    
)


این ماده دو بار در «نهج‌البلاغه» آمده است.

۱. ↑ قرشی بنابی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، ج۲، ص۶۸۸.    
۲. ↑ طریحی نجفی، فخر‌الدین، مجمع البحرین ت-الحسینی، ج۳، ص۳۸۵.    
۳. ↑ راغب اصفهانی، حسین بن محمد، المفردات فی غریب القرآن-دار القلم، ج۱، ص۵۲۸.    
۴. ↑ شرتونی، سعید، أقرب الموارد فی فصح العربیة و الشوارد، ج۳، ص۴۱۱.    
۵. ↑ سید رضی، محمد، نهج البلاغة ت الحسون، ص۸۷۷، حکمت ۳۹۰.    
۶. ↑ عبده، محمد، نهج البلاغة - ط مطبعة الاستقامة، ج۳، ص۲۴۹، حکمت ۴۰۰.    
۷. ↑ صالح، صبحی، نهج البلاغه، ص۵۴۶، حکمت ۴۰۰.    
۸. ↑ مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۸۳۷.    
۹. ↑ مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیرالمؤمنین، ج۱۵، ص۲۶۸.    
۱۰. ↑ ابن ابی الحدید، عبدالحمید، شرح نهج البلاغة، ج۱۹، ص۳۷۲.    
۱۱. ↑ سید رضی، محمد، نهج البلاغة ت الحسون، ص۳۶۱، خطبه ۱۶۵.    
۱۲. ↑ عبده، محمد، نهج البلاغة - ط مطبعة الاستقامة، ج۲، ص۸۷، خطبه ۱۶۳.    
۱۳. ↑ صالح، صبحی، نهج البلاغه، ص، خطبه ۱۶۵.    
۱۴. ↑ مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۳۶۱.    
۱۵. ↑ بحرانی، ابن میثم، ترجمه شرح نهج البلاغه، ج۳، ص۵۵۸.    
۱۶. ↑ بحرانی، ابن میثم، ترجمه شرح نهج البلاغه، ج۳، ص۵۶۱.    
۱۷. ↑ مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیرالمؤمنین، ج۶، ص۳۵۷.    
۱۸. ↑ هاشمی خویی، حبیب الله، منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغة، ج۱۰، ص۴۹.    
۱۹. ↑ ابن ابی الحدید، عبدالحمید، شرح نهج البلاغة، ج۹، ص۲۶۶.    


قرشی بنابی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، برگرفته از مقاله «طیره»، ج۲، ص۶۸۸.    


رده‌های این صفحه : مفردات نهج البلاغه | واژه شناسی واژگان حکمت 390 نهج البلاغه | واژه شناسی واژگان خطبه 165 نهج البلاغه
جعبه ابزار