طَوْعاً أَوْ کَرْهاً (لغات‌قرآن)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
طَوْعاً أَوْ كَرْهاً: (طَوْعاً أَوْ كَرْهاً) تعبير به
«طَوْعاً أَوْ كَرْهاً» اشاره به اين است كه اراده قطعى خداوند، به شكل گرفتن
آسمان‌ها و
زمین تعلق يافته بود، و در هر صورت مى‌بايست آن مواد، به چنين صورت مطلوبى در آيند، بخواهند يا نخواهند.
(ثُمَّ اسْتَوَى إِلَى السَّمَاء وَهِيَ دُخَانٌ فَقَالَ لَهَا وَلِلْأَرْضِ اِئْتِيَا طَوْعًا أَوْ كَرْهًا قَالَتَا أَتَيْنَا طَائِعِينَ) (سپس به آفرينش آسمان پرداخت، در حالى كه به صورت
دود بود؛ به آن و به زمين دستور داد: به وجود آييد، و شكل گيريد خواه از روى اطاعت و خواه اكراه! آنها گفتند: ما از روى طاعت آمديم.)
علامه طباطبایی در
تفسیر المیزان می‌فرماید: در جمله «
ائْتِيا طَوْعاً أَوْ كَرْهاً» آمدن را بر آن دو واجب كرده و مخيرشان كرده به اينكه به
طوع بيايند و يا به كراهت، و اين را مى‌توان به وجهى توجيه كرد، به اينكه منظور از
طوع و كره - كه خود نوعى قبول كردن و نكردن و ملايمت و سازگارى و عدم آن است، اين باشد كه آسمان و زمين موجود شوند، چه اينكه قبلا استعداد آن را داشته باشند، و چه نداشته باشند.
(دیدگاه
شیخ طبرسی در
مجمع البیان:
)
•
مکارم شیرازی، ناصر، لغات در تفسیر نمونه، برگرفته از مقاله «طَوْعاً أَوْ کَرْهاً»، ص۳۵۷.
