طَلْق (مفردات‌نهج‌البلاغه)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
طَلْق و
طَلاق (به فتح طاء) از
واژگان نهج البلاغه به معنای جدائی و
طلاق دادن و جدا کردن است.
این واژه دارای مشتقاتی است که در «
نهج‌البلاغه» به‌کار رفته است، مانند:
اِنْطِلَاق (به) به معنای رفتن، گشاده رویی و روانی زبان است.
حضرت علی (علیه‌السلام) درباره
نماز،
زکات و .... از این واژه استفاده نموده است.
طَلْق و
طَلاق به معنای جدایی و
طلاق دادن و جدا کردن است.
و
اِنْطِلَاق به معنای رفتن، گشاده رویی و روانی زبان آمده است.
برخی از مواردی که در «نهج‌البلاغه» به کار رفته است، به شرح ذیل می‌باشد:
امام (صلوات‌الله‌علیه) درباره نماز فرموده:
«وَ إِنَّها لَتَحُتُّ الذُّنوبَ حَتَّ الْوَرَقِ، وَ تُطْلِقُها إِطْلاقَ الرِّبَق.» «نماز
گناهان را می‌ریزد مانند ریختن برگ و آنها را باز می‌کند مانند باز کردن طنابها.»
و درباره زکات فرموده:
«انْطَلِقْ عَلَى تَقْوَى اللهِ.» «حرکت کن بر
تقوای خدا.»
«
طلیق» آزاد شده در
نامه ۱۷ می‌فرماید:
«وَ لا المُهاجرُ كَالطَّليقِ.» «و هرگز
مهاجران چون اسيران آزاد شده نيستند.»
و در
خطبه ۲۳۳ می‌فرماید:
«وَ طَليقُ اللِّسانِ.» «آنکه زبانش روان است.»
به
معاویه نوشته:
«وَ ما لِلطُّلَقاءِ وَ أَبْناءِ الطُّلَقاءِ، وَ الـتَّمْييزَ بَيْنَ الْمُهاجِرينَ الاَْوَّلينَ، وَ تَرْتيبَ دَرَجاتِهِمْ، وَ تَعْريفَ طَبَقاتِهِمْ.» «اسيران آزاد شده
کفّار جاهلیّت و فرزندانشان را با امتيازات بين مهاجران نخستين و ترتيب درجات و تعريف طبقاتشان چه نسبت؟!)
منظور از «
طلقاء» آنانند که
رسول خدا (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم) به آنها فرمود: «
اِذهَبوا اَنتُم الطُّلَقَاءِ.» و آن در روز فتح مکّه بود و معاویه از آن‌هاست.
این ماده دوازده بار در «نهج‌البلاغه» آمده است.
قرشی بنابی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، برگرفته از مقاله «طلق»، ج۲، ص۶۸۱.
