طلق (مفردات‌نهج‌البلاغه)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
طَلْق و
طَلاق (به فتح طاء) از
واژگان نهج البلاغه به معنای جدائی و طلاق دادن و جدا کردن است. این واژه دارای مشتقاتی است که در
نهج البلاغه به‌کار رفته است، مانند:
اِنْطِلَاق (به) به معنای رفتن، گشاده رویی و روانی زبان.
حضرت علی (علیه‌السلام) درباره
نماز،
زکات و .... از این واژه استفاده نموده است.
طَلْق و
طَلاق به معنای جدایی و طلاق دادن و جدا کردن و
اِنْطِلَاق به معنای رفتن، گشاده رویی و روانی زبان آمده است.
• امام (صلوات‌الله‌علیه) درباره نماز فرموده:
«وَإِنَّهَا لَتَحُتُّ الذُّنُوبَ حَتَّ الْوَرَقِ، وَتُطْلِقُهَا إِطْلاَقَ الرِّبَق» «نماز
گناهان را می‌ریزد مانند ریختن برگ و آنها را باز می‌کند مانند باز کردن طنابها.»
(شرح‌های خطبه:
)
و درباره زکات فرموده:
«انْطَلِقْ عَلَى تَقْوَى اللهِ» «حرکت کن بر
تقوای خدا»
(شرح‌های خطبه:
)
«طلیق» آزاد شده در
نامه ۱۷ می‌فرماید:
«وَلاَ المُهَاجرُ كَالطَّلِيقِ» (و هرگز
مهاجران چون اسيران آزاد شده نيستند.)
(شرح‌های خطبه:
)
و در
خطبه ۲۳۳ می‌فرماید:
«وَطَلِيقُ اللِّسَانِ» «آنکه زبانش روان است،»
(شرح‌های خطبه:
)
به
معاویه نوشته:
«وَمَا لِلطُّلَقَاءِ وَأَبْنَاءِ الطُّلَقَاءِ، وَالـتَّمْييزَ بَيْنَ الْمُهَاجِرِينَ الاَْوَّلِينَ، وَتَرْتِيبَ دَرَجَاتِهِمْ، وَتَعْرِيفَ طَبَقَاتِهِمْ!» (اسيران آزاد شده
کفّار جاهلیّت و فرزندانشان را با امتيازات بين مهاجران نخستين و ترتيب درجات و تعريف طبقاتشان چه نسبت؟!)
(شرح‌های خطبه:
)
منظور از «طلقاء» آنانند که
رسول خدا (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم) به آنها فرمود: «اِذهَبوا اَنتُم الطُّلَقَاءِ» و آن در روز فتح مکّه بود و معاویه از آنهاست.
این ماده دوازده بار در «
نهج البلاغه» آمده است.
قرشی بنابی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، برگرفته از مقاله «طلق»، ج۲، ص۶۸۱.
