طاووس (مفردات‌نهج‌البلاغه)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
طاوُوس (به فتح طاء و ضم واو) از
واژگان نهج البلاغه به معنای مرغی معروف که دارای دم رنگارنگ است.
حضرت علی (علیه‌السلام) درباره خلقت طاووس از این واژه استفاده نموده است.
طاوُوس به معنای مرغ معروفی که دارای دم رنگارنگ آمده است.
• امام (صلوات‌الله‌علیه) فرموده است:
«وَمِنْ أَعْجَبِهَا خَلْقاً الطَّاوُوسُ، الَّذِي أَقَامَهُ فِي أَحْكَمِ تَعْدِيل، وَنَضَّدَ أَلْوَانَهُ فِي أَحْسَنِ تَنْضِيد» «و از اعجب طیور در
خلقت، طاووس است که
خداوند او را در محکم‌ترین
اعتدال بر پا داشته و رنگ‌های او را در بهترین
نظم و ترتیب، تنظیم کرده است.»
(شرح‌های خطبه:
)
از
خطبه فوق معلوم می‌شود که امام (علیه‌السلام) طاووس را دیده است چون در خطبه فوق بعد از اشاره به جفت‌گیری آن فرموده است:
«أُحِيلُكَ مِنْ ذلِكَ عَلَى مُعَايَنَة، لاَ كَمَنْ يُحِيلُ عَلى ضَعِيف إسْنَادُهُ» (اين حقيقت را مى‌توان با
چشم مشاهده كرد. من همچون كسى نيستم كه با دليلى ضعيف مطلبى را بگويم.)
(شرح‌های خطبه:
)
ابن ابی الحدید در ذیل این کلام گفته است: اگر گویی مگر در
مدینه طاووس بود که امام (علیه‌السلام) فرماید: «حواله می‌دهم تو را به این‌که با چشم دیده‌ام نه این‌که فقط یک خبر باشد» مخصوصاَ کجا جفت‌گیری طاووس را دیده است گویم آن حضرت در مدینه ندیده بلکه در
کوفه دیده است، بعید نیست که
هدیه و امثال آن، به حضرت آورده‌اند و جفت‌گیری آنها را نیز دیده است.
این ماده یک بار در «
نهج البلاغه» آمده است.
قرشی بنابی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، برگرفته از مقاله «طاوس»، ج۲، ص۶۸۵.
