طائِف (مفرداتقرآن)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
طائِف (به فتح طاء و کسر همزه)، از
واژگان قرآن کریم، به معنای طواف کننده و نیز به معنای حادثه و بلا آمده است.
طائِف به معنای طواف کننده است و همچنین به معنای حادثه و بلا نیز آمده است.
راغب اصفهانی گوید: به
خیال و
جنّ و حادثه به طور استعاره طائف گویند، که وسوسه شیطانی به دور انسان (در عالم خیال) میگردد تا اغفالش کند.
(اِنَّ الَّذِینَ اتَّقَوْا اِذا مَسَّهُمْ طائِفٌ مِنَ الشَّیْطانِ تَذَکَّرُوا) (پرهيزگاران هنگامى كه گرفتار
وسوسههای شیطان شوند، به
یاد خدا و پاداش و
کیفر او مىافتند...)
طائف شیطان وسوسه او است.
در آیه
(فَطافَ عَلَیْها طائِفٌ مِنْ رَبِّکَ) (امّا عذابى فراگير از سوى پروردگارت شب هنگام بر باغ آنها فرود آمد...)
به حادثه و بلا طائف گفته شده، از «عَلَیْها» به نظر میآید که بلای آسمانی بوده است.
•
(وَ عَهِدْنا اِلی اِبْراهِیمَ وَ اِسْماعِیلَ اَنْ طَهِّرا بَیْتِیَ لِلطَّائِفِینَ وَ الْعاکِفِینَ) (...و از
ابراهیم و
اسماعیل پيمان گرفتيم كه: «خانه مرا براى طواف كنندگان و مجاوران و ركوع كنندگان سجدهگزار [
نمازگزاران
] پاكيزه سازيد.)
(وَ طَهِّرْ بَیْتِیَ لِلطَّائِفِینَ وَ الْقائِمِینَ) (...و خانهام را براى طواف كنندگان و قيام كنندگان و ركوع كنندگان سجدهگزار از آلودگى بتها و از هرگونه آلودگى پاک ساز.)
به قرینه «الْعاکِفِینَ» و «الْقائِمِینَ» میتوان فهمید که مراد «الطّائفین» کسانیاند که از شهرهای دیگری برای
زیارت میآیند، چنانکه
راغب اصفهانی نیز چنین گفته
و از
سعید بن جبیر نقل شده است،
در این صورت مراد از عاکفین و قائمین اقامت کنندگان در مکّهاند، و اینکه اکثر مفسّران طائفین را طواف کنندگان گفتهاند
درست به نظر نمیآید یعنی: خانه مرا پاک گردان هم برای اهل
مکه و هم برای اهل آفاق. در
اقرب الموارد گوید: «طاف فی البلاد: جال و سار».
•
قرشی بنابی، علیاکبر، قاموس قرآن، برگرفته از مقاله «طائِف»، ج۴، ص۲۵۰-۲۴۹.