ضهد (مفردات‌نهج‌البلاغه)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
ضَهَدْ (به فتح ضاد و هاء) و
أُضْطَهَد (به ضم الف و فتح طاء) از
واژگان نهج البلاغه به معنای مقهور کردن، مجبور کردن و اذیت کردن است.
حضرت علی (علیه‌السلام) در مقام
دعا و در نامه به
مالک اشتر از این واژه استفاده نموده است.
ضَهَدْ به معنای قهر (مقهور) کردن، مجبور کردن، اذیت کردن آمده است.
و
مُضْطَهَد به معنای مقهور و مجبور آمده است. «اضطهده: قهره، اضطهره، و آذاه بسبب المذهب»
• امام (صلوات‌الله‌علیه) در مقام دعا فرموده است:
«اللَّهُمَّ إِنَّي أَعُوذُ بِكَ أَنْ أَفْتَقِرَ فِي غِنَاكَ... أَوْ أُضْطَهَدَ وَالاَْمْرُ لَكَ» «خدایا به تو پناه می‌برم از این‌که در غنای تو فقیر شوم و با آنکه کار در دست توست مقهور و مضطر گردم.»
(شرح‌های خطبه:
)
در نامه مالک اشتر بعد از آنکه او را از
ظلم بر بندگان می‌ترساند، فرموده است:
«فَإِنَّ اللهَ سَميِعٌ دَعْوَةَ المِضْطَهُدينَ، وَهُوَ لِلظَّالِمِينَ بِالْمِرْصَادِ» «خداوند ناله مظلومان را شنواست و در کمین ظالمان است.»
(شرح‌های خطبه:
)
این ماده دو بار در «
نهج البلاغه» آمده است.
قرشی بنابی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، برگرفته از مقاله «ضهد»، ج۲، ص۶۶۷.
