ضلالت و تقلید (قرآن)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
یکی از عوامل
ضلالت که در
آیات قرآن به آن اشاره شد،
تقلید کورکورانه است.
تقليد كوركورانه از
نیاکان، مايه گمراهى:
۱. «وَ إِذا قِيلَ لَهُمُ اتَّبِعُوا ما أَنْزَلَ اللَّهُ قالُوا بَلْ نَتَّبِعُ ما أَلْفَيْنا عَلَيْهِ آباءَنا أَ وَ لَوْ كانَ آباؤُهُمْ لا يَعْقِلُونَ شَيْئاً وَ لا يَهْتَدُونَ؛
و هنگامى كه به آنها گفته شود: از آنچه خدا نازل كرده است، پيروى كنيد. مى‌گويند: نه، ما از آنچه پدران خود را بر آن يافتيم، پيروى مى‌نماييم. آيا اگر پدران آنها، چيزى نمى‌فهميدند و
هدایت نمى‌يافتند (باز هم بايد از آنها
پیروی كنند)؟!»
۲. «وَ إِذا قِيلَ لَهُمْ تَعالَوْا إِلى ما أَنْزَلَ اللَّهُ وَ إِلَى الرَّسُولِ قالُوا حَسْبُنا ما وَجَدْنا عَلَيْهِ آباءَنا أَ وَ لَوْ كانَ آباؤُهُمْ لا يَعْلَمُونَ شَيْئاً وَ لا يَهْتَدُونَ؛
هنگامى كه به آنها گفته شود: به سوى آنچه خدا نازل كرده، و به سوى پيامبر بياييد.، مى‌گويند: آنچه پدران خود را بر آن يافته‌ايم، ما را بس است.؛ آيا اگر پدران آنها چيزى نمى دانستند، و هدايت نيافته بودند (باز هم بايد از آنها پيروى كنند)؟!»
۳. «قالُوا أَ جِئْتَنا لِنَعْبُدَ اللَّهَ وَحْدَهُ وَ نَذَرَ ما كانَ يَعْبُدُ آباؤُنا فَأْتِنا بِما تَعِدُنا إِنْ كُنْتَ مِنَ الصَّادِقِينَ؛
گفتند: آيا آمده‌اى كه تنها خداى يگانه را بپرستيم، و آنچه را پدران ما مى‌پرستيدند، رها كنيم؟! پس اگر راست مى‌گويى آنچه را از بلا و
عذاب الهی به ما وعده مى‌دهى، بياور!»
۴. «أَوْ تَقُولُوا إِنَّما أَشْرَكَ آباؤُنا مِنْ قَبْلُ وَ كُنَّا ذُرِّيَّةً مِنْ بَعْدِهِمْ أَ فَتُهْلِكُنا بِما فَعَلَ الْمُبْطِلُونَ؛
يا بگوييد: پدرانمان پيش از اين
مشرک بودند، ما هم فرزندانى بعد از آنها بوديم؛ و چاره‌اى جز پيروى نداشتيم؛ آيا ما را به آنچه
اهل باطل انجام دادند
مجازات مى‌كنى؟!»
۵. «قالُوا أَ جِئْتَنا لِتَلْفِتَنا عَمَّا وَجَدْنا عَلَيْهِ آباءَنا وَ تَكُونَ لَكُمَا الْكِبْرِياءُ فِي الْأَرْضِ وَ ما نَحْنُ لَكُما بِمُؤْمِنِينَ؛
گفتند: آيا آمده‌اى كه ما را، ازآنچه پدرانمان را بر آن يافته‌ايم، منصرف سازى؛ وبزرگى و رياست در روى زمين، از آنِ شما دو نفر باشد؟! ما هرگز به شما ايمان نمى‌آوريم!»
۶. «قالُوا يا صالِحُ قَدْ كُنْتَ فِينا مَرْجُوًّا قَبْلَ هذا أَ تَنْهانا أَنْ نَعْبُدَ ما يَعْبُدُ آباؤُنا وَ إِنَّنا لَفِي شَكٍّ مِمَّا تَدْعُونا إِلَيْهِ مُرِيبٍ؛
گفتند: اى
صالح! تو پيش ازاين، در ميان ما مايه اميد بودى! آيا ما را از
پرستش آنچه پدرانمان مى‌پرستيدند، نهى مى‌كنى؟! در حالى كه ما، در مورد آنچه به سوى آن دعوتمان مى‌كنى، در شكى توأم با
بدگمانی هستيم!»
۷. «قالُوا وَجَدْنا آباءَنا لَها عابِدِينَ • قالَ لَقَدْ كُنْتُمْ أَنْتُمْ وَ آباؤُكُمْ فِي ضَلالٍ مُبِينٍ؛
گفتند: ما پدران خود را يافتيم كه آنها را
عبادت مى‌كنند. گفت: به يقين شما و پدرانتان، در گمراهى آشكارى بوده‌ايد.»
۸. «قالُوا نَعْبُدُ أَصْناماً فَنَظَلُّ لَها عاكِفِينَ • قالُوا بَلْ وَجَدْنا آباءَنا كَذلِكَ يَفْعَلُونَ؛
گفتند: بتهايى را مى‌پرستيم، و پيوسته ملازم عبادت آنهاييم. گفتند: ما پدران خود را يافتيم كه چنين مى‌كنند.»
۹. «وَ إِذا قِيلَ لَهُمُ اتَّبِعُوا ما أَنْزَلَ اللَّهُ قالُوا بَلْ نَتَّبِعُ ما وَجَدْنا عَلَيْهِ آباءَنا أَ وَ لَوْ كانَ الشَّيْطانُ يَدْعُوهُمْ إِلى عَذابِ السَّعِيرِ؛
و هنگامى كه به آنان گفته شود: از آنچه خدا نازل كرده پيروى كنيد.، مى‌گويند: نه، بلكه ما از چيزى پيروى مى‌كنيم كه پدران خود را بر آن يافتيم. آيا حتّى اگر
شیطان آنان را
دعوت به عذاب
آتش فروزان كند (باز هم تبعيّت مى‌كنند)؟!»
۱۰. «إِنَّهُمْ أَلْفَوْا آباءَهُمْ ضالِّينَ • فَهُمْ عَلى آثارِهِمْ يُهْرَعُونَ؛
چرا كه آنها پدران خود را گمراه يافته‌اند، با اين حال بسرعت و بدون انديشه به دنبال آنان كشانده مى‌شوند.»
۱۱. «وَ جَعَلُوا الْمَلائِكَةَ الَّذِينَ هُمْ عِبادُ الرَّحْمنِ إِناثاً أَ شَهِدُوا خَلْقَهُمْ سَتُكْتَبُ شَهادَتُهُمْ وَ يُسْئَلُونَ • بَلْ قالُوا إِنَّا وَجَدْنا آباءَنا عَلى أُمَّةٍ وَ إِنَّا عَلى آثارِهِمْ مُهْتَدُونَ • وَ كَذلِكَ ما أَرْسَلْنا مِنْ قَبْلِكَ فِي قَرْيَةٍ مِنْ نَذِيرٍ إِلَّا قالَ مُتْرَفُوها إِنَّا وَجَدْنا آباءَنا عَلى أُمَّةٍ وَ إِنَّا عَلى آثارِهِمْ مُقْتَدُونَ؛
و آنها
فرشتگان را كه بندگان خداوند رحمانند مؤنث پنداشتند؛ آيا هنگام آفرينش آنها حضور داشته‌اند؟! گواهى آنان نوشته مى‌شود و از آن بازخواست خواهند شد. چنين نبوده است، بلكه آنها مى‌گويند: ما نياكان خود را بر آيينى يافتيم، و ما نيز به پيروى آنان هدايت يافته‌ايم. و اين گونه در هيچ شهر و ديارى پيش از تو، انذاركننده‌اى نفرستاديم مگر اين‌كه ثروتمندان
مست و
مغرور آن گفتند: ما پدران خود را بر آيينى يافتيم و به آثار آنان اقتدا مى‌كنيم.»
عوامل ضلالت (قرآن).
مرکز فرهنگ و معارف قرآن، فرهنگ قرآن، ج۱۹، ص۱۱۵، برگرفته از مقاله «عوامل ضلالت (تقلید کورکورانه)».
