• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

ضرح (مفردا‌ت‌نهج‌البلاغه)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف


منبع: ضرح (مفردات نهج البلاغه (جلد ۲))
مقالات مرتبط: شکافتن (مقالات مرتبط)، قبر (مقالات مرتبط).

ضَرْح (به فتح ضاد) از واژگان نهج البلاغه به معنای دفع، کنار زدن و شکافتن است. این واژه دارای مشتقاتی است که در نهج البلاغه به‌کار رفته است، مانند: ضَريح (به فتح ضاد) به معنای قبر و لحد قبر. حضرت علی (علیه‌السلام) درباره رسول خدا (صلی‌الله‌علیه‌وآله) از این واژه استفاده نموده است.


ضَرْح
[۱] قرشی بنابی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، ج۲، ص۶۵۹.    
[۲] طریحی، فخر‌الدین، مجمع البحرین ت-الحسینی، ج۲، ص۳۹۱.    
به معنای دفع، کنار زدن و شکافتن آمده است. «ضَرَح الشيءَ ضَرْحاً: دَفَعَهُ، نحَّاهُ‌ و شقَّهُ‌»
[۳] شرتونی، سعید، أقرب الموارد، ج۳، ص۳۰۰.    
این ماده که در قرآن مجید نیامده است.
ضَريح قبر و لحد قبر، و این معنا به علت شکافتن قبر است.
[۴] فراهیدی، خلیل بن احمد، العین، ج۳، ص۱۰۳.    


• امام (صلوات‌الله‌علیه) درباره رسول خدا (صلی‌الله‌علیه‌وآله) فرموده است: «وَمَا فَارَقَتْ سَمْعِي هَيْنَمَة مِنْهُمْ، يُصَلُّونَ عَلَيْهِ حَتَّى وَارَيْنَاهُ فِي ضَرِيحِهِ.»
[۵] السید الشریف الرضی، نهج البلاغة ت الحسون، ص۴۹۴، خطبه ۱۹۷.    
[۶] عبده، محمد، نهج البلاغة - ط مطبعة الإستقامة، ص۱۹۷، خطبه ۱۹۲.    
[۷] صبحی صالح، نهج البلاغه، ص۳۱۱، خطبه ۱۹۷.    
[۸] ابن ابی الحدید، شرح نهج البلاغة، ج۱۰، ص۱۷۹.    
«گوش من به هنگام غسل دادن به حضرت از صدای ملائکه کنار نشد که بر او صلوات می‌گفتند تا او را در قبرش مستور کردیم.»

این ماده سه بار در « نهج البلاغه» آمده است. مانند:«وغَمِّ الضَّرِيحِ»
[۹] السید الشریف الرضی، نهج البلاغة ت الحسون، ص۴۳۸، خطبه ۱۹۰.    
[۱۰] عبده، محمد، نهج البلاغة - ط مطبعة الإستقامة، ص۱۵۴، خطبه ۱۸۵.    
[۱۱] صبحی صالح، نهج البلاغه، ص۲۸۱، خطبه ۱۹۰.    
[۱۲] ابن ابی الحدید، شرح نهج البلاغة، ج۱۳، ص۱۱۰.    
«غم قبر»
«ضَرَائِحِ الْقُبُورِ»
[۱۳] السید الشریف الرضی، نهج البلاغة ت الحسون، ص۱۴۶، خطبه ۸۲.    
[۱۴] عبده، محمد، نهج البلاغة - ط مطبعة الإستقامة، ص۱۳۱، خطبه ۸۱.    
[۱۵] صبحی صالح، نهج البلاغه، ص۱۰۸، خطبه ۸۳.    
[۱۶] ابن ابی الحدید، شرح نهج البلاغة، ج۶، ص۲۴۹.    
«شکاف‌های قبرها»

۱. ↑ قرشی بنابی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، ج۲، ص۶۵۹.    
۲. ↑ طریحی، فخر‌الدین، مجمع البحرین ت-الحسینی، ج۲، ص۳۹۱.    
۳. ↑ شرتونی، سعید، أقرب الموارد، ج۳، ص۳۰۰.    
۴. ↑ فراهیدی، خلیل بن احمد، العین، ج۳، ص۱۰۳.    
۵. ↑ السید الشریف الرضی، نهج البلاغة ت الحسون، ص۴۹۴، خطبه ۱۹۷.    
۶. ↑ عبده، محمد، نهج البلاغة - ط مطبعة الإستقامة، ص۱۹۷، خطبه ۱۹۲.    
۷. ↑ صبحی صالح، نهج البلاغه، ص۳۱۱، خطبه ۱۹۷.    
۸. ↑ ابن ابی الحدید، شرح نهج البلاغة، ج۱۰، ص۱۷۹.    
۹. ↑ السید الشریف الرضی، نهج البلاغة ت الحسون، ص۴۳۸، خطبه ۱۹۰.    
۱۰. ↑ عبده، محمد، نهج البلاغة - ط مطبعة الإستقامة، ص۱۵۴، خطبه ۱۸۵.    
۱۱. ↑ صبحی صالح، نهج البلاغه، ص۲۸۱، خطبه ۱۹۰.    
۱۲. ↑ ابن ابی الحدید، شرح نهج البلاغة، ج۱۳، ص۱۱۰.    
۱۳. ↑ السید الشریف الرضی، نهج البلاغة ت الحسون، ص۱۴۶، خطبه ۸۲.    
۱۴. ↑ عبده، محمد، نهج البلاغة - ط مطبعة الإستقامة، ص۱۳۱، خطبه ۸۱.    
۱۵. ↑ صبحی صالح، نهج البلاغه، ص۱۰۸، خطبه ۸۳.    
۱۶. ↑ ابن ابی الحدید، شرح نهج البلاغة، ج۶، ص۲۴۹.    


قرشی بنابی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، برگرفته از مقاله «ضرح»، ج۲، ص۶۵۹.    


رده‌های این صفحه : مفردات نهج البلاغه | واژه شناسی واژگان خطبه 190 نهج البلاغه | واژه شناسی واژگان خطبه 197 نهج البلاغه | واژه شناسی واژگان خطبه 82 نهج البلاغه
جعبه ابزار