• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

ضدّ (مفردا‌ت‌نهج‌البلاغه)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف



مقالات مرتبط: ضد (مفردات‌قرآن)، ضد.

ضِدّ (به کسر ضاد و تشدید دال) از واژگان نهج البلاغه به معنای مخالف و دشمن آمده است. حضرت علی (علیه‌السلام) در وصف خداوند متعال و ... از این واژه استفاده نموده است.



ضِدّ به معنای مخالف و دشمن آمده است.


• امام (صلوات‌الله‌علیه) در وصف حق تعالی فرموده است:«ضَادَّ النُّورَ بِالظُّلْمَةِ، وَالْوُضُوحَ بِالْبُهْمَةِ، وَالْجُمُودَ بِالْبَلَلِ» «نور را با ظلمت، اشکار را با ناآشکار، خشکی را با رطوبت ضدّ و مخالف قرار داد.»


این ماده یازده بار در «نهج البلاغه» آمده است و جمع آن که اضداد، سه بار در «نهج» آمده است:
«فَاتَّقُوا اللهَ وَلاَ تَكُونُوا لِنِعَمِهِ عَليْكُمْ أَضْدَاداً» (از خدا بترسيد و با نعمت‌هاى خدا بر خود ضديّت مكنيد!)
«وَالاَْضْدَادِ المُتَعَادِيَةِ» (و نيروهاى متضاد)
«وَلَهُ مَوَادّ مِنَ الْحِكْمَةِ وَأَضْدَادٌ مِنْ خِلاَفِهَا» (و اين شگرفى به خاطر آن است كه انگيزه‌هايى از حكمت و ضدّ آن در آن جمع است.)


۱. قرشی بنابی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، ج۲، ص۶۵۹.    
۲. طریحی، فخر‌الدین، مجمع البحرین ت-الحسینی، ج۳، ص۹۰.    
۳. فراهیدی، خلیل بن احمد، العین، ج۷، ص۶.    
۴. السید الشریف الرضی، نهج البلاغة ت الحسون، ص۴۲۴، خطبه ۱۸۶.    
۵. عبده، محمد، نهج البلاغة - ط مطبعة الإستقامة، ص۱۴۳، خطبه ۱۸۱.    
۶. صبحی صالح، نهج البلاغه، ص۲۷۳، خطبه ۱۸۶.    
۷. ابن ابی الحدید، شرح نهج البلاغة، ج۱۳، ص۷۲.    
۸. السید الشریف الرضی، نهج البلاغة ت الحسون، ص۴۵۶، خطبه ۱۹۲.    
۹. عبده، محمد، نهج البلاغة - ط مطبعة الإستقامة، ص۱۶۶، خطبه ۱۸۷.    
۱۰. صبحی صالح، نهج البلاغه، ص۲۹۰، خطبه ۱۹۲.    
۱۱. ابن ابی الحدید، شرح نهج البلاغة، ج۱۳، ص۱۴۶.    
۱۲. مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۴۵۱، خطبه ۱۹۲.    
۱۳. السید الشریف الرضی، نهج البلاغة ت الحسون، ص۳۲، خطبه ۱.    
۱۴. عبده، محمد، نهج البلاغة - ط مطبعة الإستقامة، ص۱۵، خطبه ۱.    
۱۵. صبحی صالح، نهج البلاغه، ص۴۲، خطبه ۱.    
۱۶. ابن ابی الحدید، شرح نهج البلاغة، ج۱، ص۹۷.    
۱۷. مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۲۹، خطبه ۱.    
۱۸. السید الشریف الرضی، نهج البلاغة ت الحسون، ص۷۹۵، حکمت ۱۰۳.    
۱۹. عبده، محمد، نهج البلاغة - ط مطبعة الإستقامة، ص۱۷۵، حکمت ۱۰۸.    
۲۰. صبحی صالح، نهج البلاغه، ص۴۸۷، حکمت ۱۰۸.    
۲۱. ابن ابی الحدید، شرح نهج البلاغة، ج۱۸، ص۲۷۱.    
۲۲. مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۷۵۹، حکمت ۱۰۸.    



قرشی بنابی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، برگرفته از مقاله «ضد»، ج۲، ص۶۵۹.    






جعبه ابزار