صَرَخ (مفردات‌قرآن)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
صَرَخ (به فتح صاد و راء)
صُراخ (به ضم صاد) و
صَریخ (به فتح صاد) از
واژگان قرآن کریم به معنای صیحه شدید، یاری طلبیدن و یاری کردن است.
صَریخ به معنی فریادرس نیز آمده است.
مشتقات
صَرَخ که در
آیات قرآن آمده عبارتند از:
مُصرِخ (به ضم میم، سکون صاد و کسر راء) به معنای صریخ و فریادرس؛
صَرِیخَ (به فتح صاد و کسر راء) به معنای فریادرس؛
اِصْطِراخ (به کسر الف، سکون صاد و کسر طاء) به معنای استغاثه و ناله؛
اِسْتِصْراخ (به کسر الف، سکون سین، کسر تاء و سکون صاد) به معنای یاری خواستن، است.
صَرَخ،
صُراخ و
صَریخ به معنی صیحه شدید، (فریاد) و یاری طلبیدن و یاری کردن است.
صریخ به معنی فریادرس و کمک نیز آمده است.
مُصرِخ به معنی صریخ و فریادرس است.
اِسْتِصْراخ به معنای یاری خواستن است.
اِصْطِراخ در اصل با تاء منقوط است که به طاء قلب شده و آن به معنی استغاثه و ناله است.
به مواردی از
صَرَخ که در
قرآن به کار رفته است، اشاره می‌شود:
(وَ اِنْ نَشَاْ نُغْرِقْهُمْ فَلا صَرِیخَ لَهُمْ وَ لا هُمْ یُنْقَذُونَ) «و اگر می‌خواستیم غرقشان می‌کردیم فریادرسی نداشتند و نجات نمی‌یافتند.»
(فَلا تَلُومُونِی وَ لُومُوا اَنْفُسَکُمْ ما اَنَا بِمُصْرِخِکُمْ وَ ما اَنْتُمْ بِمُصْرِخِیَ) «مرا ملامت نکنید. خودتان را ملامت کنید. من فریادرس شما نیستم، شما فریادرس من نیستید.»
(وَ هُمْ یَصْطَرِخُونَ فِیها رَبَّنا اَخْرِجْنا نَعْمَلْ صالِحاً) «اهل آتش در آن فریاد می‌کشند و ناله می‌کنند که خدایا ما را خارج کن تا کار صالح انجام دهیم.»
(فَاِذَا الَّذِی اسْتَنْصَرَهُ بِالْاَمْسِ یَسْتَصْرِخُهُ) (ناگهان ديد همان كسى كه ديروز از او يارى طلبيده بود فرياد مى‌زند و از او كمک مى‌خواهد.)
•
قرشی بنابی، علی‌اکبر، قاموس قرآن، برگرفته از مقاله «صرخ»، ج۴، ص۱۲۰.
