• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

صَرعی (لغات‌قرآن)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف





صَرعی: (صَرْعَى كَأَنَّهُمْ أَعْجَازُ)
صَرعی: از مادّه «صرع» به معنى «به زمين افكندن» است.
كلمه «صرعى» جمع است به معنای «به زمين افتادگان» است.



به موردی از کاربرد صَرعی در قرآن، اشاره می‌شود:

۱.۱ - صَرعی (آیه ۷ سوره حاقه)

(سَخَّرَهَا عَلَيْهِمْ سَبْعَ لَيَالٍ وَ ثَمَانِيَةَ أَيَّامٍ حُسُومًا فَتَرَى الْقَوْمَ فِيهَا صَرْعَى كَأَنَّهُمْ أَعْجَازُ نَخْلٍ خَاوِيَةٍ) (خداوند اين تند باد بنيان كن را هفت شب و هشت روز پى در پى بر آن‌ها مسلّط ساخت و اگر آن جا بودى مى‌ديدى كه آن قوم مانند تنه‌هاى پوسيده نخل در ميان اين تندباد روى زمین افتاده‌اند.)

۱.۲ - صَرعی در المیزان و مجمع‌ البیان

علامه طباطبایی در تفسیر المیزان می‌فرماید: تسخير باد صرصر بر قوم عاد به معناى مسلط كردن آن بر آنان است و كلمه حسوم جمع حاسم است، هم چنان كه كلمه شهود جمع شاهد است و حاسم از ماده حسم است، كه به معناى داغ كردن مكرر چند بار پشت سر هم است و اين كلمه صفت است براى كلمه سبع و جمله را چنين معنا مى‌دهد: باد صرصر را در هفت شب و هشت روز پشت سر هم بر آنان مسلط كرد و كلمه صرعى جمع صريع (به خاک افتاده) است و كلمه اعجاز - با فتحه همزه- جمع عجز - با فتحه عين و ضمه جيم- (آخر و دنباله هر چيز) است. كلمه خاويه به معناى چيز تو خالى است كه آن را دور انداخته باشند و معناى آيه اين است كه خدا باد صرصر را در هفت شب و هشت روز پى در پى بر آنان مسلط كرد و تو (اگر بودى) آن مردم را مى‌ديدى كه مانند ريشه‌هاى تو خالى درخت خرما به زمين افتاده‌اند.

۱.۳ - صَرعی در تفسیر نمونه

آيه مورد بحث اشاره به عذابى سركش براى قوم طغيانگر عاد است، مى‌فرمايد:
«...اگر آن‌جا بودى مشاهده مى‌كردى كه آن قوم همگى به روى زمين افتاده، همچون تنه‌هاى پوسيده و تو خالى درختان نخل»
چه تشبيه جالبى كه هم بزرگى قامت آن‌ها را مشخص مى‌كند و هم ريشه‌كن شدن آن‌ها را و هم تو خالى بودن در برابر عذاب‌هاى الهى به گونه‌اى كه تندباد آن‌ها را به آسانى جابجا مى‌كرد.


۱. حاقه/سوره۶۹، آیه۷.    
۲. راغب اصفهانی، حسین، المفردات فی غریب القرآن، دار القلم، ص۴۸۳.    
۳. طریحی نجفی، فخرالدین، مجمع البحرین، ت-الحسینی، ج۴، ص۳۵۸.    
۴. حاقه/سوره۶۹، آیه۷.    
۵. مکارم شیرازی، ناصر، ترجمه قرآن‌، ص۵۶۶.    
۶. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ترجمه محمدباقر موسوی، ج۱۹، ص۶۵۵.    
۷. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ج۱۹، ص۳۹۳.    
۸. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ترجمه محمد بیستونی، ج۲۵، ص۲۶۱.    
۹. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ج۱۰، ص۵۱۷.    
۱۰. حاقه/سوره۶۹، آیه۷.    
۱۱. مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه‌، ط-دار الکتب الاسلامیه‌، ج۲۴، ص۴۳۹.    



شریعتمداری، جعفر، شرح و تفسیر لغات قرآن بر اساس تفسیر نمونه، برگرفته از مقاله «صَرعی»، ج۲، ص۵۹۶.    


رده‌های این صفحه : لغات سوره حاقه | لغات قرآن




جعبه ابزار