• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

صَدَقَه (مفردات‌قرآن)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف





صَدَقَه (به فتح صاد، دال و قاف) از واژگان قرآن کریم، به معنای مالی است که انسان در راه خدا و قربة الی اللّه می‌دهد.
صدقه هم به صدقه واجب و هم به صدقه مستحب گفته می‌شود.



صَدَقَه چیزی است که انسان از مال خود قربة الی اللّه می‌دهد. و آن اعمّ از زکات است.
صدقه به واجب و مستحب هر دو گفته می‌شود ولی زکات فقط اسم واجب است.


به مواردی از صَدَقَه که در قرآن به‌ کار رفته است، اشاره می‌شود:

۲.۱ - صَدَقَةً (آیه ۱۰۳ سوره توبه )

(خُذْ مِنْ اَمْوالِهِمْ‌ صَدَقَةً )
(از اموال آنها صدقه‌اى به عنوان زكات بگير...)
صدقه چیزی است که انسان از مال خود قربة الی اللّه می‌دهد. و آن اعمّ از زکات است. صدقه به واجب و مستحب هر دو گفته می‌شود ولی زکات فقط اسم واجب است.
درباره صدقه واجب است‌.


۲.۲ - الصَّدَقاتِ‌ (آیه ۱۰۴ سوره توبه)

(هُوَ یَقْبَلُ التَّوْبَةَ عَنْ عِبادِهِ وَ یَاْخُذُ الصَّدَقاتِ‌)
(آيا نمى‌دانستند كه فقط خداوند توبه را از بندگانش مى‌پذيرد، و صدقات را مى‌گيرد.)
ظاهرا اعم از واجب و ندب است.
افعال صدقه از باب تفعل می‌آید.


۲.۳ - الْمُتَصَدِّقِینَ‌ (آیه ۸۸ سوره یوسف)

(وَ تَصَدَّقْ‌ عَلَیْنا اِنَّ اللَّهَ یَجْزِی‌ الْمُتَصَدِّقِینَ‌)
(...و بر ما تصدّق و بخشش نما، كه خداوند بخشندگان را پاداش مى‌دهد.)


۲.۴ - لَنَصَّدَّقَنَ‌ (آیه ۷۵ سوره توبه)

(لَئِنْ آتانا مِنْ فَضْلِهِ‌ لَنَصَّدَّقَنَ‌)
(اگر خداوند ما را از فضل خود روزى دهد، قطعاً صدقه و زكات خواهيم داد..)
اقرب الموارد در علت این تسمیه گوید: که بنده به وسیله آن صدق عبودیّت خویش را اظهار می‌کند.

۱. قرشی بنایی، علی‌اکبر، قاموس قرآن، ج۴، ص۱۱۶-۱۱۷.    
۲. راغب اصفهانی، حسین، المفردات، ط دارالقلم، ص۴۸۰.    
۳. طریحینجفی، فخرالدین، مجمع البحرین، ت الحسینی، ج۵، ص۲۰۰.    
۴. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ج۵، ص۱۱۷.    
۵. توبه/سوره۹، آیه۱۰۳.    
۶. مکارم شیرازی، ناصر، ترجمه قرآن، ص۲۰۳.    
۷. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ترجمه محمدباقر موسوی، ج۹، ص۵۱۲.    
۸. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ج۹، ص۳۷۷.    
۹. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ترجمه محمد بیستونی، ج۱۱، ص۲۰۳.    
۱۰. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ج۵، ص۱۱۷.    
۱۱. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ج۵، ص۱۱۷.    
۱۲. توبه/سوره۹، آیه۱۰۴.    
۱۳. مکارم شیرازی، ناصر، ترجمه قرآن، ص۲۰۳.    
۱۴. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ترجمه محمدباقر موسوی، ج۹، ص۵۱۳.    
۱۵. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ج۹، ص۳۷۷.    
۱۶. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ترجمه محمد بیستونی، ج۱۱، ص۲۰۵.    
۱۷. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ج۵، ص۱۱۸.    
۱۸. یوسف/سوره۱۲، آیه۸۸.    
۱۹. مکارم شیرازی، ناصر، ترجمه قرآن، ص۲۴۶.    
۲۰. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ترجمه محمدباقر موسوی، ج۱۱، ص۳۲۲.    
۲۱. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ج۱۱، ص۲۳۵.    
۲۲. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ترجمه محمد بیستونی، ج۱۲، ص۲۸۶.    
۲۳. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ج۵، ص۴۵۰.    
۲۴. توبه/سوره۹، آیه۷۵.    
۲۵. مکارم شیرازی، ناصر، ترجمه قرآن، ص۱۹۹.    
۲۶. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ترجمه محمدباقر موسوی، ج۹، ص۴۷۲.    
۲۷. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ج۹، ص۳۴۹.    
۲۸. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ترجمه محمد بیستونی، ج۱۱، ص۱۶۴.    
۲۹. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ج۵، ص۹۴.    
۳۰. شرتونی، سعید، اقرب الموارد فی فصح العربیة و الشوارد، ج۳، ص۱۹۰.    



قرشی بنایی، علی‌اکبر، قاموس قرآن، برگرفته از مقاله «صدقه»، ج۴، ص۱۱۶-۱۱۷.    






جعبه ابزار