صَبی (مفردات‌قرآن)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
صَبو یا
صَبّی (به فتح صاد) از
واژگان قرآن کریم به معنای کودک و همچنین میل کودکانه است.
صَبو و
صَبّی به معنای کودک است.
راغب اصفهانی می‌گوید: کودکی که به
احتلام نرسیده است.
در
اقرب الموارد از جمله معانی آن گوید، طفلی که از شیر باز گرفته نشده است.
صبو همچنین به معنای میل کودکانه است.
«صَبَا الرَّجُلُ صَبْواً و صَبَاءً: مَالَ اِلَی الصَّبْوَةِ» راغب اصفهانی می‌گوید: ذوق زد و کار کودکان کرد.
به مواردی از
صَبو یا
صَبّی که در
قرآن به کار رفته است، اشاره می‌شود:
(قالُوا کَیْفَ نُکَلِّمُ مَنْ کانَ فِی الْمَهْدِ صَبِیًّا) (گفتند: «چگونه با كودكى كه در گاهواره است سخن بگوييم؟!»)
(وَ اِلَّا تَصْرِفْ عَنِّی کَیْدَهُنَ اَصْبُ اِلَیْهِنَّ وَ اَکُنْ مِنَ الْجاهِلِینَ) «
خدا، اگر حیله زنان را از من بر نگردانی به آن‌ها میل کرده از جاهلان می‌گردم.»
(یا یَحْیی خُذِ الْکِتابَ بِقُوَّةٍ وَ آتَیْناهُ الْحُکْمَ صَبِیًّا) (اى
یحیی! كتاب الهى را با قوّت بگير. و ما در كودكى فرمان
نبوت به او داديم!)
حکم را در
مجمع البیان نبوّت گفته است.
(قالَ اِنِّی عَبْدُ اللَّهِ آتانِیَ الْکِتابَ وَ جَعَلَنِی نَبِیًّا) مؤیّد آیه قبلی است که
عیسی در حین ولادت گفت: (خدا مرا کتاب داده و پیامبرم کرده است.) این دو آیه صریح کرده‌اند که پیامبری، در کودکی هم به شخص اعطا می‌شود.
امام جواد (علیه‌السّلام) در حدود هفت سالگی به
امامت رسید.
امام زمان (علیه‌السّلام) در حدود پنج سالگی.
و این عجیب نیست و مورد تصدیق
قرآن مجید می‌باشد.
طبرسی در ذیل آیه
(«... وَ آتَیْناهُ الْحُکْمَ صَبِیًّا») از
عیاشی از
علی بن اسباط نقل می‌کند: در اثنای سفر مصر وارد مدینه شدم، محضر
ابوجعفر محمد بن علی الرضا (علیه‌السّلام) آمدم که پنج ساله بود، در قیافه‌اش دقت می‌کردم که پیش یاران مصری توصیفش کنم، به من نگاه کرد فرمود یا علی رویه خدا در امامت رویه او در نبوّت است، فرموده:
(وَ لَمَّا بَلَغَ اَشُدَّهُ آتَیْناهُ حُکْماً وَ عِلْماً) فرموده
(وَ آتَیْناهُ الْحُکْمَ صَبِیًّا) جایز است که حکم در سن چهل سالگی و جایز است در کودکی داده شود.
•
قرشی بنابی، علی‌اکبر، قاموس قرآن، برگرفته از مقاله «صبو»، ج۴، ص۱۰۹.
