• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

صورَت (مفردات‌قرآن)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف





صُورت (به ضم صاد) از واژگان قرآن کریم به معنای شکل و جمع آن صُوَر به معنای شکل‌ها است.
مُصَوّر (به ضم میم و فتح صاد) به معنای صورت دهنده و از اسماء حسنی است‌.
مشتقات صُورت که در آیات قرآن آمده عبارتند از:
صَوَّرَکُمْ‌ (به ضم صاد و فتح واو) به معنای تصویر کرد؛
یُصَوِّرُکُمْ‌ (به ضم یاء و فتح صاد) به معنای تصوير مى‌كند؛
صَوَّرْناکُمْ‌ (به فتح صاد و واو) به معنای صورت دادیم؛
الْمُصَوِّرُ (به فتح میم و صاد) به معنای ابداع‌گر است.


صُورت به معنای شکل است و جمع آن صُوَر (بر وزن صرد) است.
تصویر به معنای صورت دادن و شکل دادن می‌باشد.
مُصَوّر به معنای صورت دهنده و از اسماء حسنی است‌.


به مواردی از صُورت که در قرآن به‌ کار رفته است، اشاره می‌شود:

۲.۱ - صَوَّرَکُمْ‌ (آیه ۶۴ سوره غافر)

(وَ صَوَّرَکُمْ‌ فَاَحْسَنَ‌ صُوَرَکُمْ‌)
یعنی «شما را تصویر کرد و شکل‌هایتان را نیکو قرار داد.»


۲.۲ - یُصَوِّرُکُمْ‌ (آیه ۶ سوره آل عمران)

تصویر آدمی در رحم مادران انجام می‌گیرد.
(هُوَ الَّذِی‌ یُصَوِّرُکُمْ‌ فِی الْاَرْحامِ کَیْفَ یَشاءُ)
(او كسى است كه شما را در رحم مادران، آن‌چنان كه مى‌خواهد تصوير مى‌كند.)
سلّولی که بشر از آن به وجود می‌آید حیوان ساده‌ای است به شکل زالو که اصلا شباهت به انسان ندارد، سپس به تدریج در اثر مشیّت و نظم خدایی به صورت پسر یا دختر می‌آید، و آن چیز ساده به موجودی زیبا و موزون مبدل می‌شود.


۲.۳ - صَوَّرْناکُمْ‌ (آیه ۱۱ سوره اعراف)

(وَ لَقَدْ خَلَقْناکُمْ ثُمَ‌ صَوَّرْناکُمْ‌)
یعنی «شما را‌ اندازه گرفتیم سپس صورت دادیم.»


۲.۴ - الْمُصَوِّرُ (آیه ۲۴ سوره حشر)

(هُوَ اللَّهُ الْخالِقُ الْبارِئُ‌ الْمُصَوِّرُ لَهُ الْاَسْماءُ الْحُسْنی‌)
(او خداوندى است هستى‌بخش، آفريننده‌اى ابداع‌گر، و صورت‌گر بى‌نظير؛ از آن اوست بهترين نام‌ها.)
تصویر خدایی فقط به انسان اختصاص ندارد، بلکه شامل تمام موجودات است و دقائق تصویر در همه مخلوقات ساری و هویدا است.


۱. قرشی بنابی، علی‌اکبر، قاموس قرآن، ج۴، ص۱۶۳-۱۶۲.    
۲. راغب اصفهانی، حسین، المفردات، ط دارالقلم، ص۴۹۷.    
۳. طریحی نجفی، فخرالدین، مجمع البحرین، ت الحسینی، ج۳، ص۳۶۸.    
۴. غافر/سوره۴۰، آیه۶۴.    
۵. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ترجمه محمدباقر موسوی، ج۱۷، ص۵۲۴.    
۶. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ج۱۷، ص۳۴۶.    
۷. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ترجمه محمد بیستونی، ج۲۱، ص۲۹۴.    
۸. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ج۸، ص۸۲۵.    
۹. آل عمران/سوره۳، آیه۶.    
۱۰. مکارم شیرازی، ناصر، ترجمه قرآن، ص۵۰.    
۱۱. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ترجمه محمدباقر موسوی، ج۳، ص۱۸.    
۱۲. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ج۳، ص۱۳.    
۱۳. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ترجمه محمد بیستونی، ج۳، ص۲۳۱.    
۱۴. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ج۲، ص۶۹۸.    
۱۵. اعراف/سوره۷، آیه۱۱.    
۱۶. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ترجمه محمدباقر موسوی، ج۸، ص۲۲.    
۱۷. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ج۸، ص۱۹.    
۱۸. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ترجمه محمد بیستونی، ج۹، ص۵۷.    
۱۹. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ج۴، ص۲۲۳.    
۲۰. حشر/سوره۵۹، آیه۲۴.    
۲۱. مکارم شیرازی، ناصر، ترجمه قرآن، ص۵۴۸.    
۲۲. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ترجمه محمدباقر موسوی، ج۱۹، ص۳۸۲.    
۲۳. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ج۱۹، ص۲۲۲.    
۲۴. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ترجمه محمد بیستونی، ج۲۴، ص۳۵۰.    
۲۵. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ج۹، ص۴۰۱.    



قرشی بنابی، علی‌اکبر، قاموس قرآن، برگرفته از مقاله «صورت»، ج۴، ص۱۶۳-۱۶۲.    






جعبه ابزار